تحليل بنيادي شركت شركت پتروشيمي اصفهان
معرفي شركت پتروشيمي اصفهان :شركت پتروشيمي اصفهان در سال ۱۳۶۸ تاسيس شد و در سال ۱۳۷۸ در بورس اوراق بهادار پذيرفته شد.موضوع فعاليت اين شركت عبارتست از ايجاد و انتقال تكنولوژي ، احداث واحدهاي شيميايي و پتروشيميايي.توليد مواد شيميايي(آروماتيك ها) ارائه خدمات اموزشي تخصصي در صنايع، انجام پروژه هاي تحقيقاتي مرتبط و سرمايه گذاري در فعاليتهاي اقتصادي مي باشد.

محصولات توليدي مجتمع پتروشيمي اصفهان عبارتند از بنزن ، تولوئن، پارازيلين، ارتوزايلين ميباشد. شركت سهامي پتروشيمي اصفهان ، اولين توليد كننده محصولات آروماتيك در ايران ، يكي از طرحهاي ملي و مهم دهه اول انقلاب ميباشد كه در سال ۱۳۷۱ با هدف توليد بيش از ۲۰۰۰۰۰ تن مواد آروماتيك در سال شامل بنزن ، تولوئن ، ارتوزايلين ، پارا زايلين و مخلوط زايلين به جمع واحدهاي توليدي كشور پيوست. اين مجتمع از واحدهاي زيربنائي كشور بوده و محصولات آن بعنوان خوراك صنايع پايين دستي نظير شوينده ها ، پلاستيكها ،‌الياف پلي استر ، نرم كننده هاي پـلاستيكي ، رنگسـازي و صنايع نظامي بكار برده مي شود.

شركت پتروشيمي اصفهان داراي چندين شركت و موسسه وابسته ميباشد كه عبارتند از :
شركت ملي صنايع پتروشيمي ،
شبكه اطلاع رساني نفت و انرژي ،
شركت بازرگاني پتروشيمي بين المللي
دانشگاه صنعت نفت و پژوهشگاه صنعت نفت.

جهت توليد محصولات آروماتيك ,شركت سهامي پتروشيمي اصفهان به مواد اوليه با مواد زير نياز دارد:
مواد اوليه مقدار:
پلانفرميت(از پالايشگاه اصفهان) اسمي : ۳۶۳/۰۰۰ تن در سال
واقعي : ۴۳۰/۰۰۰ تن در سال
هيدروژن )از پالايشگاه اصفهان( اسمي: ۳۰۰۰ تن در سال
واقعي: ۳۷۰۰ تن در سال
گاز طبيعي )از شركت ملي گاز ( اسمي : ۷۲ ميليون متر مكعب
واقعي : ۶۰ ميليون متر مكعب

محصولات پتروشيمي اصفهان و مصرف كنندگان عمده نهايي محصولات شركت عبارتند از:
نام محصول مصرف كننده عمده محصولات عمده نهايي
بنزن مجتمع LBA
پتروشيمي آبادان
پتروشيمي تبريز ماده اوليه پاك كننده ها ،نرم كننده ها و شوينده ها
حشره كشها و رنگها
تولوئن واحد THDA

صنايع نظامي
روغن سازي پالايشگاه ها
رنگسازيها،پتروشيمي اراك و بوتاكلر ماده اوليه نرم كننده ها و حلال ها
مواد شيميايي نظامي
ارتوزايلين پتروشيمي فارابي
وزارت صنايع كشاوزي مواد اوليه نرم كننده ها ،پلاستيك ها
رزين ها و كودهاي مخلوط

پارازايلين مجتمع D.M.T الياف مصنوعي ،رزينها
پلاستيكها ريا،پلي استر ها و پلي اكريل ها
مخلوط زايلين سم سازيها و رنگ سازيها سموم كشاورزي ،رزين ها ،رنگها

سهامدار عمده شركت پتروشيمي اصفهان ,شركت سرمايه گذاري صنايع پتروشيمي مي باشد و بيش از ۱۱ هزار سهامدار حقيقي با دارا بودن يك سوم سهام شركت باعث بوجود آمدن نقدينگي مناسب براي اين سهم در بازار معاملات مي شود.

صورتهاي مالي شركت پتروشيمي اصفهان از سال ۱۳۷۸ مورد بررسي قرار گرفت و نتايج زير در مورد بخش دارايي هاي اين شركت كه بصورت نموداري در زير رسم شده بدست آمد:
دارايي هاي جاري شركت بطور متوسط سالانه ۴۴ درصد رشد را تجربه نموده است.بر اساس روند گذشته پيش بيني مي كنيم ميزان كل دارايي هاي جاري شركت در پايان سال ۸۴ رشد ۴۲ درصدي را تجربه نمايد و به رقم ۱۰۶ ميليارد تومان بالغ گردد.

شركت پتروشيمي اصفهان در سالهاي اخير به سمت سرمايه گذاري كوتاه مدت در بخش دارايي هاي جاري رفته است بطوريكه در سال ۸۲ بيشترين ميزان دارايي هاي جاري مربوط به سرمايه گذاري هاي كوتاه مدت بوده است.

از سال ۸۱ به بعد دارايي هاي غير جاري افت زيادي داشته و مجددا در دو سال بعد رشد يافته ,مربوط به فروش بخشي از “ساير دارايي ها” در سال ۸۲ بوده است. رشد دارايي هاي غير جاري در دو سال اخير مربوط به افزايش سرمايه گذاري هاي بلند مدت و افزايش دارايي هاي ثابت بوده است انتظار داريم در پايان سال ۸۴ رقم كلي دارايي غير جاري شصفها به ۱۶٫۲ ميليارد تومان برسد (بر اساس ارزش دفتري نه ارزش بازار).

نرخ رشد مجموع دارايي شركت پتروشيمي اصفهان در ۵ سال گذشته ۳۲%بوده است كه رقم قابل توجهي مي باشد و نشانگر اين است كه اين شركت در حال توسعه و گسترش فعاليتها مي باشد.

سمت چپ ترازنامه يا در واقع منابع تامين مالي دارايي ها به بررسي ماهيت و ميزان بدهي هاي شركت پتروشيمي اصفهان مي پردازيم:
در سال ۱۳۸۱ تسهيلات بلند مدت پتروشيمي اصفهان بازپرداخت شد از سال ۸۱ در ساختار مالي خود تسهيلات بلند مدت ندارد.در حدود ۲٫۶ ميليارد تومان ذخيره مزاياي پايان خدمت كاركنان دارد.مي توان گفت كه بدهي هاي بلند مدت در ساختار سرمايه شركت جايگاه و تاثير گذاري چنداني ندارد.

عمده ترين و مهمترين منبع تامين مالي شركت بدهي هاي جاري مي باشد نرخ رشد بدهي هاي جاري در طي ۵ سال گذشته ۲۷% بوده است كه در مقابل نرخ رشد ۳۲ درصدي دارايي ها نشانگر اين مسئله است كه افزايش سرمايه ها در جهت تعديل و ثبات ساختار سرمايه شركت و تعديل ريسك مالي بوده است.

در نمودار زير مقايسه اي بين دارايي هاي جاري و بدهي هاي جاري صورت گرفته و تفاوت ميان اين دو نشانگر سرمايه در گردش شركت ميباشد هر چه ميزان اين تفاوت بيشتر باشد سياليت كارها فعاليتها و عمليات شركت بيشتر خواهد بود و ميزان قدرت مانور مديريت در پرداختها به نسبت افزايش اين تفاوت ،افزايش خواهد يافت.

از سال ۷۸ تا سال ۸۲ ميزان بدهي هاي جاري اين شركت در پايان سال از دارايي هاي جاري بيشتر بوده است و سرمايه در گردش شركت منفي بوده است ولي در سال ۸۳ دارايي هاي جاري از بدهي هاي جاري بيشتر شده است و ميزان سرمايه در گردش شركت مثبت گرديده است و ميتوان گفت كه وضعيت شركت از لحاظ قدرت پرداخت بدهي هاي جاري افزايش يافته و شركت سياست محافظه كارانه اي را در قبال بستانكاران در پيش گرفته است.انتظار داريم در پايان سال ۸۴ سرمايه در گردش شصفها به ۴۷ ميليارد تومان برسد كه اين امر مطلوبيت ويژه اي براي اين شركت از نظر بستانكاران ايجاد خواهد كرد و قدرت اعتباري شركت افزايش مي يابد.

بررسي ساختار سرمايه و نسبت بدهي به مجموع دارايي ها:
شركت پتروشيمي اصفهان در طي ۶ سال گذشته بطور متوسط نسبت بدهي را تقريبا در سطح ۶۸ درصد ثابت نگه داشته است و همانطور كه در بخش قبلي هم ذكر شد شركت داراي سياست ثابتي در اين بخش است يعني ساختار ترازنامه را طوري تنظيم ميكند كه اين سطح حفظ گردد و حتي به جرات ميتوان ابراز نمود كه افزايش سرمايه هم در صورتي در دستور كار قرار ميگيرد كه ساختار مالي اين شركت از اين سطح فاصله ميگيرد و ميزان افزايش سرمايه هم بگونه اي است كه اين نسبت حفظ گردد.

نسبتهاي نقدينگي:
نسبت جاري و نسبت آني از جمله نسبتهاي نقدينگي هستند كه توانايي يك شركت را در بازپرداخت بدهي هاي جاري بيان ميكنند.اين نسبت در ابتداي دوره مورد بررسي در سطح پاييني قرار داشته و با رشدي كه در طي دو سال داشته است در سال ۸۰ در سطح يك مرتبه قرار گرفته و تا سال ۸۲ در همين سطح باقي مانده و نهايتا در سال ۸۳ در سطح بالاتر از يك مرتبه قرار گرفته و بنظر ميرسد در روند صعودي قرار گرفته و انتظار ميرود براي پايان سال مالي ۸۴ اين نسبت بالاتر از ۱٫۴۵ مرتبه قرار بگيرد كه در اين صورت ميتوان گفت توانايي پرداخت بدهي هاي جاري اين شركت افزايش مي يابد. واگرايي نمودار نسبت جاري و نسبت آني حاكي از افزايش ارزش موجودي كالا و مواد در صورتهاي مالي است كه احتمالا بدلايلي شركت در فروش محصولات با مشكل مواجه است.

بررسي صورتحساب سود و زيان:
از طريق بررسي نموداري ميزان درامد حاصل از فروش و سود خالص را در طي چندين سال گذشته مطالعه ميكنيم و براي براورد آينده از روند گذشته با توجه به تغييرات صورت گرفته در وضعيت كلي صنعت و اقتصاد كشور تعديلات لازم را اعمال نموده و براي سالهاي آتي به پيش بيني ميزان فروش و سود شركت مي پردازيم.

بررسي روند فروش از سال ۷۸ تا سال ۸۳ نشان ميدهد كه در سالهاي ۷۹ تا ۸۱ تغييرات قابل توجهي در ميزان درامد حاصل از فروش وجود نداشته است ولي رشد دو ساله اي از سال ۸۲ بوقوع پيوسته كه ميزان اين رشد در حدود ۳۴ درصد بود و در سال ۸۳ هم در مقايسه با سال ۸۲ رشد چشمگيري معادل ۷۵ درصد به چشم ميخورد كه اين عامل باعث بوجود آمدن اتفاقات و مسائل غير منتظره در روند قيمتي سهام اين شركت گرديد.

پيش بيني عملكرد سال مالي منتهي به پايان اسفند سال ۸۴ از نظر شركت پتروشيمي اصفهان در مقايسه با سال ۸۳ بترتيب ۱۳ درصد كاهش درامد فروشٰ ۲ درصد افزايش بهاي تمام شده[SP]ٰ۳۰ درصد كاهش سود عملياتيٰ و سود پس از كسر ماليات ۳۲ درصد كاهش نشان ميدهد.شركت دلايل تغييرات را عمدتا افزايش نرخ نفتا در بازار جهاني وافزايش نرخ تسعير ارز و افزايش ساير هزينه ها را افزايش نرخ تورم عنوان نموده است.

با بررسي هاي بيشتر در روند گذشته و لحاظ نمودن انحرافات پيش بيني سود خالص شركت در سالهاي گذشته و مطالعات بنيادين در وضعيت كلي صنعت و اقتصاد كشور[SP]ٰپيش بيني آريا بورس در مواردي با پيش بيني شركت پتروشيمي اصفهان تفاوتهايي را نشان ميدهد كه بدين قرارند:
آريا بورس ميزان فروش را ۲۴ درصد از پيش بيني خود شركت بيشتر براورد نموده است.و ميزان بهاي تمام شده را نيز ۸ درصد بيشتر از شصفها براورد نموده است.ا حاشيه سود ناخالص نيزدر مجموع ۸% ميان دو براورد اختلاف نظر وجود دارد.

نتيجه بررسي صورت سود و زيان شركت در نهايت به ميزان سوداوري آن منتهي شده است كه در نمودار فوق به تشريح آن پرداخته ميشود.
همانطور كه نمودار فوق دريافت ميشود ميزان سود شركت پتروشيمي اصفهان در طي شش سال گذشته داراي نوسانات چندي بوده است.در سالهاي ۷۹ تا سال ۸۲ عليرغم عدم رشد ميزان درامد حاصل از فروش[SP]ٰسود ناخالص روند كاهشي داشته است كه علت آنرا در افزايش بهاي تمام شده شركت در اين سالها ميتوان يافت.بدليل عدم وجود درامد حاصل از سرمايه گذاري ها و رشد منظم هزينه هاي عملياتي با نرخ تورم,[SP]ٰسود عملياتي روندي دقيقا مشابه سود ناخالص طي ميكند.تا سال ۸۲ هزينه هاي مالي هم در تعهدات شركت بوده كه بدليل بازپرداخت تسهيلات دريافتي بلند مدت در سال ۸۳ و ۸۴ هزينه هاي مالي به صفر رسيده است و در مجموع در طي اين سالها هزينه هاي غير عملياتي تقريبا ثابت مانده است و بنابراين سود قبل از ماليات و بعد از ماليات هم روندي كاملا مشابه سود ناخالص طي نموده است.

بازده مجموع دارايي ها نشان ميدهد كه يك شركت در استفاده از مجموع دارايي ها چه عملكردي داشته است.هر چه اين نسبت بالاتر باشد نشان ميدهد كه مديريت بر دارايي ها به بهينه ترين شكل صورت گرفته است و كاهش آن در واقع نشان ميدهدكه سرمايه گذاري در دارايي هاي جديد به نسبت قبلي بازدهي نداشته است و يا دارايي ها در شركت نگه داري ميشود كه خلاقيت و آفرينندگي قبلي را ندارند.

در سه سال اول بررسي با توجه به رشد منظم و مداوم دارايي ها (بطور ميانگين ۳۱٪ ساليانه) ديده ميشود كه سود خالص نيز داراي رشد قابل قبولي بوده است.سال ۸۱ و سال ۸۲ شركت در كسب بازده از مجموع دارايي هاي خود ضعيف عمل نموده و در اين دو سال بازده ۲۰ درصدي را بدست آورده است اما در سال ۸۳ اين وضعيت جبران شده و با توجه به رشد فوق العاده سود در سال۸۳[SP]ٰاين نسبت بهبود يافته و به سطح ۵۰ درصد رسيده است كه در شش سال گذشته بي نظير بوده و حتي براي سال ۸۴ و سالهاي آتي نيز انتظار نمي رود چنين ركوردي در كسب بازده از مجموع دارايي ها براي اين شركت بدست آيد .

بررسي ريسك سرمايه گذاري: نمودار زير روند قيمت و حجم معاملات سهام شركت پتروشيمي اصفهان از آذرماه سال ۸۳ تا امروز ۲۳ بهمن ماه سال ۸۴ نشان داده شده است.محور افقي نشانگر تاريخ و محور عمودي سمت راست مربوط به قيمت سهم و محور عمودي سمت چپ مربوط به حجم معاملات (ميليون ريال) ميباشد.

در ابتداي دوره مورد بررسي قيمت سهم برابر ۲۱۱۰ تومان با سرمايه ۱۰۰ ميليارد ريال بوده است. در مجمع فوق العاده در پايان سال ۸۳ افزايش سرمايه ۵۰ درصدي از محل اندوخته ها صورت گرفت.پس از افزايش سرمايه ۵۰ درصدي مشاهده ميشود كه قيمت سهام پتروشيمي اصفهان يك رشد قيمتي شديد را نيز تجربه نموده است كه علت آنرا در تعديل سود هر سهم در خرداد ماه سال ۸۴ مي توان يافت و پس از مجمع سال ۸۴ نيز روند قيمتي سهم عليرغم روند نزولي با نوساناتي همراه بوده است و در ماههاي اخير به همراه روند نزولي شاخص كل[SP]ٰاين سهم نيز در كانال كاهشي سير قيمت داشته است.

نماد معاملاتي ين شركت در آبان ماه بخاطر افزايش سرمايه ۱۰۰ درصدي بسته شد.قيمت بسته شدن ۱۱۳۳۵ ريال و پس از افزايش سرمايه ۱۰۰ درصدي از محل اندوخته و مطالبات با قيمت ۸۴۰۰ ريال نيز معامله شد بدليل شرايط نامساعد بازار پس از افزايش سرمايه رشدي را در قيمت تجربه نكرد بگونه اي كه در روز ۲۳ بهمن ماه به رقم ۶۱۶۰۰ ريال نيز نزول كرده است.