دانلود مقاله حسابداري

اشاره
در بخش نخست اين گزارش گفته شد كه پولشويي فرايندي است كه مجرمان اقتصادي يا گروههاي سازمان يافته با توسل به آن، منشا و ماهيت مال حاصل از جرم را تغيير داده و آن را به حوزه اقتصادهاي رسمي وارد مي سازند و بر اين نكته نيز تاكيد شد كه فعاليتهاي مجرمانه مالي، منجر به تغيير جهت درآمدي از سرمايه گذاريهاي بلندمدت به سوي سرمايه گذاريهاي پرخطر، كوتاه مدت و پربازده در بخش تجاري شده و فرار مالياتي رايج مي گردد. بنابراين اقتصاد كلان كشور آثار زيانباري را متحمل خواهد شد.

آنچه كه اقتصاد بيمار جامعه اي را كه دچار انواع جرم هاي مالي و فسادهاي اقتصادي ناشي از پولشويي، روي خط قرمز به حركت در مي آورد، وجود سيستم هاي ناكارآمد اقتصادي در آن جامعه است.

نبود برنامه ريزيهاي مناسب اقتصادي و نبود برخوردهاي قانوني قاطع با هرگونه سرمايه‌هاي مشكوك، زمينه هاي فعاليتهاي اقتصادي غيرقانوني را فراهم مي آورد و دور باطل فقر و فساد را در جامعه به جريان مي‌اندازد.

در بخش دوم و پاياني اين گزارش جز پرداختن به اهداف شوم پولشويي، نقش دولتها و سياستهايي كه مي توانند در جهت مقابله با پولشويي به كار گيرند و نيز راههاي مبارزه با اين عارضه پنهان اما آشكار بررسي شده است. اين بخش را نيز با هم بخوانيم.

پول خاكستري – پول ملتهب
گفته شد كه پولشويي پلي است براي پركردن فاصله و اتصال دنياي مجرمين با سايرين.

در اين فرايند از ابزارهاي مالي و حسابداري و حقوقي به عنوان وسيله اي براي تغيير منشا، ماهيت، شكل و مالكيت مال غيرقانوني استفاده مي شود. به عبارت بهتر پولشويي حلقه اتصال اقتصاد قانوني و رسمي بااقتصاد غيررسمي و غيرقانوني است.

مطلب بالا و آنچه كه در پي مي خوانيد، حاصل مصاحبه تدبير با خانم مينا جزايري، رئيس گروه بازرسي اداره نظارت بر بانكها بانك جمهوري اسلامي ايران است. به اعتقاد خانم جزايري، اقتصاد غيررسمي (كه به اقتصاد سايه يا موازي و زيرزميني نيز موسوم است) نه تنها عمليات مجرمانه بلكه كليه عمليات غيرقانوني از جمله فرار مالياتي، اجتناب از پرداخت ماليات و درآمدهاي گزارش نشده كه از فروش كالا و خدمات قانوني در معاملات پولي و ساير مبادلات و تهاترها حاصل شده، را نيز در‌بر‌مي گيرد.

بديهي است افرادي كه در بازارهاي غيررسمي فعاليت دارند سعي مي كنند كه عمليات آنها از منظر دولت و قانونگذاران پنهان بماند به همين دليل تخمين اندازه و ميزان وسعت بازارهاي غيررسمي بسيار مشكل است.*

جدول زير شماي ساده اي از اقتصاد غيررسمي را نشان مي دهد:
بنابراين ضرورت دارد جهت تكميل فرايند جرم پولشويي آن را به سه نوع پول خاكستري، پول كثيف و پول ملتهب تقسيم نماييم.

پول خاكستري به پولي اطلاق مي شود كه ناشي از عمليات غيرقانوني يا حتي قانوني است در حالي كه پول كثيف ناشي از عمليات مجرمانه است. بااين توضيح كه انجام بعضي از اعمال صرفا از لحاظ اخلاقي مذموم است، در حالي كه ارتكاب بعضي از اعمال علاوه بر مذموم بودن موحب محكوميت شخص خواهد شد. يعني قانون بااعمال مجازات مي خواهد از جامعه محافظت نمايد. بديهي است درجه و ميزان مجازات متعلق به جرائم برمبناي اين تقسيم بندي يعني از خاكستري به كثيف متفاوت است. به عنوان مثال فرار مالياتي در مقام مقايسه با قاچاق مواد مخدر از منظر جامعه و افكار عمومي در يك رده قرار نمي گيرد.

پول ملتهب به نوعي پول اطلاق مي شود كه به لحاظ تغييرات سريع اقتصادي، اجتماعي و سياسي از كشورها خارج و به مناطق امن روانه مي شود. بااين توضيح كه اكثر اوقات پولشويي با فرار سرمايه از كشورها همراه است كه آن هم تركيبي از پول كثيف، خاكستري و حتي پولهاي تميز است.

تقسيم بندي فوق حاكي از آن است كه تمام پولهايي كه به هرنحو و هر شكل نياز به شستن دارند لزوماٌ از عوائد حاصل از جرم نبوده و پولهاي خاكستري ممكن است از ابتدا تميز بوده و بعدا آلوده شده باشند، زيرا صرف اينكه مالك پول از اداي ديون مالياتي خودداري نمايد در واقع، مرتكب عمل غيرقانوني مي شود.

تطهيركنندگان پول
معرفي جرم پولشويي بدون در نظر گرفتن فرايند آن كامل نخواهد بود. زيرا عمل پولشويي بايد به نحوي انجام شود كه باآن، پول كثيف پاك و پول خاكستري قابل احترام شود. به گفته صاحبنظران به ناچار اين امر باتوسل به معاملات حقيقي يا صوري براي گمراه نمودن مقامات ذيربط از جمله بازرسين و ناظران قانوني صورت مي گيرد. تدليس و القا شبهه، محور اصلي در اين فرايند است كه باانجام معاملات متعدد منشا مجرمانه يا غيرقانوني مال، تيره و مبهم گردد.

مراحل فرايند پولشويي به شرح زير است:

الف – جايگذاري(۱)
اولين مرحله از فرايند جرم پولشويي، جايگذاري يا تزريق عوايد حاصل از فعاليتهاي مجرمانه به شبكه مالي رسمي، باهدف تبديل و تغيير مالكيت آن است. جايگذاري عوايد حاصل از جرم، با تقسيم وجوه نقدي كلان به مبالغ كوچك صورت مي گيرد. اين شيوه كه اصطلاحا «اس مورفينگ»(۲) ناميده مي شود، به نحوي است كه وجوه سپرده گذاري شده (به دفعات و كمتر از سقف معين پيش بيني شده براي گزارش دهي) به خارج انتقال مي يابند و به سرعت استرداد مي شوند.

مانـيفيست در عرصه حسابداري
امروز كه <جامعه حسابداران رسمي ايران> ‌بايد به مثابه كل‌ واحدي تجليگاه بهترين انديشه‌هاي ناب حسابداري باشد، اختلا‌ف نظر، تشتت آرا و تعدد جريانهاي فكري در اين جامعه بيش از هر زمان رخ نموده است.

تفاوت ديدگاه، تقابل آرا و كثرت نظرات گرچه ممكن است زمينه را براي وفاق و همكاري گروهي فراهم كند اما اگر ريشه در عملگرايي و تفكر انتزاعي داشته باشد آن‌گاه واقعبيني و درست‌انديشي راه گم مي‌كند و كمبودها، ضعفها، فرصتها و تواناييها به‌درستي شناخته نمي‌شوند و برخورد سطحي، ساده‌انديشي، خودباوري، سرمستي كاذب و يا نااميدي افراطي حاكم مي‌شود.

نمي‌توان نسبت به مسائلي كه در اثر اين بحران بروز كرده بي‌اعتنا بود. هيچ‌چيز مضرتر و ضداصولي‌تر از كوششي نيست كه از طريق عبارت پردازي براي رها ساختن گريبان خود از اين مسائل مي‌شود. براي دفاع از اصول و مباني اساسنامه جامعه حسابداران رسمي و قواعد اساسي آن، هيچ چيز مهمتر از وحدت نظر و عمل بين كليه حسابداراني كه به عمق بحران و لزوم يافتن راهكار براي آن آگاهند نيست.

واقعيت نشان مي‌دهد كه بحران فعلي كه از جنبه‌اي بيان‌كننده تفاوت شديد آراء و نظريات حرفه‌اي-اجتماعي جامعه حسابداري از يك‌سو و وجود گرايشهاي خود محور از سوي ديگر است، تمركز خود را از لحاظ برنامه‌اي بر حول مسئله كليدي <اساسنامه> و ساخت تشكيلا‌تي جامعه قرار داده است. درك از محيط اجتماعي كه در آن به‌سر مي‌بريم و حركت و روند آينده حلقه كليدي است كه در پرتو شناخت علمي از آن مي‌توان به بحران فعلي پاسخي درخورداد.

اگرچه در دو سال اخير نقد و انتقاد چه در قالب اصولي و چه متاسفانه در چارچوب كاركرد غيرحرفه‌اي شدت گرفته اما در مجموع جامعه نسبت به گذشته حركتي رو به پيشرفت داشته است. با اين حال، هنوز به خاطر آنكه تمامي واقعيت و عمق بحران را درك نكرده‌ايم و فقط بخشي از آن را بيان مي‌كنيم، طبيعتاً قادر به ارائه راه‌حل علمي براي برون‌رفت از تنگناي موجود نيستيم.

آيا اين اختلا‌فات فقط از طريق <نقد و انتقاد> برطرف مي‌شود؟ به‌ديده ما نه ! اگر به فرض وجود، اختلا‌ف نظردر جامعه را صرفاً به نبود توافق درباره سازوكارهاي جامعه نسبت دهيم پس چرا حتي در بين كساني كه ظاهراً روي سازوكارهاي جامعه توافق دارند، تفاوت نظر در مباحث اساسي همچنان باقي است و اگر صرفاً از طريق نقد آراء و تقابل نظريات مي‌شد تشتت آرا را از بين برد، پس چگونه تاكنون جامعه حسابداري چنين دستاوردي نداشته است؟

تنها راه‌حل اصولي، حرفه‌اي و علمي در چنين وضعيتي نقد و مجادله حرفه‌اي بر روي مشي و برنامه است كه ميثاق جمعي حسابداران (اساسنامه) از درون چنين پروسه‌اي بيرون خواهد آمد! و صد البته در شرايط طبيعي و متعارف جايگاه اين مجادله حرفه‌اي بايد نشريات حرفه‌اي همچون حسابدار و حسابرس وحسابدار رسمي باشد.

واقعيت اين است كه عملگرايي حاكم بر تفكر نظريه‌پردازان فعلي (كه خود محصولي از نظريه‌پردازيهاي عاميانه است) ما را بر آن مي‌دارد تا، يا در زنجيره به‌هم پيوسته روابط علت و معلولي به پيش نرويم و يا، آن‌را تا ريشه دنبال نكنيم. عملگرايي يكي از خصوصيات عمده تفكرات سنتي است كه از بينش غيرحرفه‌اي سرچشمه مي‌گيرد؛ زماني كه جامعه‌اي قادر نيست انحرافات گذشته و حال خود را واقعاً ريشه‌يابي كند.

متاسفانه متدولوژي غالب بر جامعه حسابداران رسمي ايران دچار انحرافات اساسي است كه نه‌تنها از متدولوژي علمي حسابداري فاصله داشته بلكه فراتر از اين، بيشتر به روشهاي عاميانه نزديك بوده تا به روشهاي علمي و اين نه سخني گزاف بلكه توضيح علمي واقعيت موجود است. از سوي ديگر توضيح كاملتر اين مطلب بدون توجه به بحران جهاني كه در حرفه حسابداري روي داده و رابطه معيني كه ميان اين دو وجود دارد نمي‌تواند صورت پذيرد. و اين نيز به دو دليل زير متكي است:
اول آنكه حرفه حسابرسي در جهان در حال از سرگذراندن بحرانهاي ناشي از جدايي استانداردهاي بين‌المللي، امريكايي و انگليسي ، رويدادهاي تقلب و فريب از نوع شركتهاي انرون و ورلدكام، وهمچنين برجسته شدن موضوع نظام راهبري بنگاه(Corporate governance) است؛

تاريخچه :
اين تحقيق در رابطه با شركت بسته بندي پاژپارس مي باشد كه اندك زماني از تاسيس اين شركت مي گذرد كه ساخت آن در سال ۸۲ شروع و در سال ۸۳ به بهره برداري رسيده است و پرسنل آن ۱۰۴ نفر مي باشد و محل كارخانه در شهرك صنعتي چناران كيولمتر ۵۰ مشهد مي باشد و دفتر مركزي آن واقع در مشهد بلوار خيام , خيام ۱۰ , نبش زنبق مي باشد كه در اين دفتر ۱۰ نفر حضور دارند. در شركتهاي خصوصي به استثناء مديري و مديران آن بقيه پرسنل آن كارگر مي باشند اما در شركتهاي دولتي به اين اشخاص كارمند گويند و اين تفاوت بين شركتهاي خصوصي و دولتي مي باشد و هدف از تاسيس آن ايجاد اشتغال و درآمدزايي براي نيروي فعال جامعه و خود مي باشد.

۱ـ۱ـ اهميت شناخت قوانين و مقررات
معمولاً بررسي تحولات اقتصادي و اجتماعي و شناخت جامعه و روابطه در هر دوره‌ي تاريخي و قوانين و مقررات جاري آن زمان از اهميت بسزائي برخوردار است همه مي‌دانيم كه قانون كار در هر كشوري از مهمترين قانون بعد از قانون اساسي مي‌باشد. و بي ترديد آگاهي و شناخت دست‌اندركاران از قوانين كار و تأمين اجتماعي صرف‌نظر از قانون اساسي كه همه‌ي مردم بايستي از آن آگاه باشد. هم به لحاظ اجرائي و هم به لحاظ نظري مفيد و مؤثر خواهد بود، زيرا بسياري از اختلافات در محيط هاي كار كه سبب تضييع وقت و منابع مي شود از عدم آگاهي از قوانين و مقررات است. پس لازم است افرادي كه مسئوليتي را مي پذيرند به قوانين و مقررات حوزه‌ي فعاليت خود شناخت كافي پيدا كنند. به عنوان مثال يك حسابدار حقوق و دستمزد علاوه بر اصول حسابداري بايستي اطلاعات دقيق از قوانين (كار، تأمين اجتماعي، ماليات) داشته باشد تا در انجام كارها موفق باشد.

۲ـ۱ كارگر چه كسي است؟
كارگر از نظر قانون كار كسي است كه در مقابل دريافت حق السعي اعم از مزد، حقوق، سود، كمك عائله‌مندي، هزينه مسكن، خوار و بار، اياب و ذهاب و ساير مزايا به درخواست كارفرما كار مي كند.

۳ـ۱ كارفرما چه كسي است؟
شخصي است حقيقي و حقوقي كه كارگر به درخواست و به حساب او در مقابل دريافت حق السعي كار مي كند. كليه‌ي كساني كه عهده‌دار اداره، كارگاه هستند نماينده كارفرما محسوب مي شوند و كارفرما مسئول كليه تعهداتي است كه نمايندگان مذكور در قبال كارگر به عهده مي گيرند.

۴ـ۱ كارگاه چه محلي است؟
محلي است كه كارگر به درخواست كارفرما يا نماينده او در آنجا كار مي كند از قبيل موسسات صنعتي، كشاورزي، معدني، ساختماني، خدماتي، آموزشي و…

۵ـ۱ قرارداد كار چيست؟
عبارت است از قرارداد كتبي يا شفاهي كه به موجب آن كارگر در قبال دريافت حق‌السعي كاري را براي مدت موقت يا مدت غيرموقت براي كارفرما انجام مي دهد.

كارهايي كه طبيعت آنها جنبه ي مستمر دارد، در صورتي كه مدتي در قرارداد ذكر نشود قراداد دائمي تلقي مي شود، هر گاه قرارداد براي مدت موقت و يا براي انجام كار معين منعقد شده باشد هيچ يك از طرفين به تنهايي حق فسخ آن را ندارد. براي اينكه قرارداد بين كارگر و كارفرما صحيح باشد رعايت شرايط ذيل الزامي است.

۱ـ مشروعيت مورد قرارداد. ۲ـ معين بودن موضوع قرارداد ۳ـ عدم ممنوعيت قانوني و شرعي طرفين در تصرف اموال و يا انجام كار مورد نظر.
بنابراين قرارداد كار علاوه بر مشخصات فوق الذكر بايستي حاوي موارد ذيل باشد:
۱ـ حقوق و مزد مبنا ۲ـ ساعات كار و مرخصي و تعطيلات ۳ـ محل انجام كار
۴ـ تاريخ انعقاد قرارداد ۵ـ مدت قرارداد چنانچه براي مدت معين باشد. ۶ـ موارد ديگري كه عرف و عادات شغل و محل ايجاب مي كند.

۶ـ۱ تعليق قرارداد كار چيست؟
چنانچه تعهدات يكي از طرفين موقتاً متوقف شود كار به حالت تعليق درمي آيد و پس از رفع آن قرارداد كار با احتساب سابقه خدمت و از لحاظ بازنشستگي و افزايش مزد به حالت اول برمي گردد اگر چنانچه كارگري توقيف گردد و توقيف وي منتهي به حكم محكوميت نشود در مدت توقيف قرارداد به حالت تعليق درمي آيد و كارگر پس از رفع توقيف به كار خودباز مي گردد. اگر توقيف كارگر به سبب شكايت كارفرما باشد و اين توقيف در مراجع حل اختلاف منتهي به حكم محكوميت نگردد، مدت آن جزء سابقه خدمت كارگر محسوب مي شود و كارفرما مكلف است علاوه بر ميزان ضرر و زيان وارده كه مطابق حكم دادگاه به كارگر مي پردازد، مزد و مزاياي وي را نيز پرداخت كند و تا زماني كه تكليف كارگر از طرف مراجع حل اختلافات مشخص نشده باشد كارفرما بايستي براي رفع احتياجات خانواده وي حداقل ۵۰ درصد از حقوق ماهيانه او را به طور علي‌الحساب به خانواده‌اش پرداخت نمايد. ولي اگر كارفرما پس از رفع حالت تعليق از پذيرفتن كارگر خودداري كند اين عمل حكم اخراج غيرقانوني تلقي

مي شود و كارگر حق دارد مدت ۳۰ روز به هيات تشخيص مراجعه نمايد و اگر كارفرما نتواند ثابت كند كه نپذيرفتن كارگر مستند بر دلايل موجه بوده است به تشخيص هيات مزبور مكلف به بازگرداندن كارگر و پرداخت حقوق و يا مزد وي از تاريخ مراجعه به كارگاه مي باشد و اگر بتواند آن را اثبات كند به ازاي هر سال سابقه كار بايستي معادل ۴۵ روز آخرين مزد به وي پرداخت نمايد و اگر چنانچه كارگر بدون عذر موجه در حداكثر ۳۰ روز پس از رفع حالت تعليق آمادگي خود را براي انجام كار به كارفرما اعلام نمايد و يا پس از مراجعه و ممانعت كارفرما به هيات تشخيص مراجعه نكند مستعفي شناخته مي شود و كارگر حق اخذ سنوات به ازاء هر سال يك ماه آخرين حقوق را دارد.

۷ـ۱ جبران خسارت و پرداخت مزاياي پايان كار
طبق ماده ۲۹ قانون كار در صورتي كه بنا به تشخيص هيأت حل اختلاف كارفرما موجب تعليق قرارداد از ناحيه كارگر شناخته شود كارگر استحقاق دريافت خسارت ناشي از تعليق را خواهد داشت و كارفرما مكلف است كارگر تعليق از كار را به كار سابق وي بازگرداند. طبق ماده ۳۱ چنانچه خاتمه قرارداد به لحاظ از كارفتادگي كار و يا بازنشستگي كارگر باشد كارفرما بايد بر اساس آخرين مزد كارگر به نسبت هر سال سابقه خدمت، حقوق به ميزان ۳۰ روز مزد به وي پرداخت نمايد.

۸ـ۱ خاتمه قراردادكار
قراردادكار به يكي از طرق زيرخاتمه مي يابد
۱ـ فوت كارگر ۲ـ بازنشستگي كارگر ۳ـ از كارافتادگي كلي كارگر ۴ـ انقضاء مدت در قرارداد كار يا مدت موقت و عدم تجديد سريع يا… ۵ـ پايان كار در قراردادهايي كه مربوط به كار معين است ۶ـ استعفاي كارگر.

۹ـ۱ جرائم و مجازاتها
طبق ماده ۱۷۲قانون كار، كار اجباري با توجه به ماده ۶ قانون كار به هر شكل ممنوع است و متخلف علاوه بر پرداخت اجرالمثل كار انجام يافته و جبران خسارت با توجه به شرايط و امكانات خاطي و مراتب جرم به حبس از ۹۱ روز تا ۱ سال و جريمه نقدي معادل ۵۰ تا ۲۰۰ برابر حداقل مزد روزانه محكوم خواهد شد.
طبق ماده ۳۸ قانون كار براي انجام كار مساوي كه در شرايط مساوي در يك كارگاه انجام مي گيرد بايد به زن و مرد مساوي پرداخت شود و تبعيض در تعيين ميزان مزد بر اساس سن، جنس، نژاد و قوميت و اعتقادات سياسي و مذهبي ممنوع است.

كارفرمايان موظفند كه در ازاي انجام كار در ساعات تعيين شده قانوني به هيچ كارگري كمتر از حداقل مزد تعيين شده جديد پرداخت ننمايند و در صورت تخلف ضامن تاديه ما به التفاوت مزد پرداخت شده و حداقل مزد جديد مي باشد.

۱۰ـ۱ مستمري بازنشستگان و تعيين سن بازنشستگي
مستمري بازنشستگان تأمين اجتماعي در واقع مجموع پس انداز ماهيانه آنهاست كه به عنوان حق بيمه سهم كارفرما ۲۰% و بيمه بيكاري ۳% و سهم كارگر به دولت ۳% بحساب سازمان تأمين اجتماعي واريز مي شود.

۱۱ـ ۱ شرايط بازنشستگي بيمه شدگان تأمين اجتماعي
الف) بيمه شدگاني كه ۳۵سال تمام سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشند بدون در نظر گرفتن شرايط سني
ب) بيمه شدگان داراي ۳۰سال سابقه پرداخت بيمه در صورت داشتن ۵۰ سال سن براي درمان و ۴۵ سال براي زنان مي‌توانند درخواست بازنشستگي كنند.
ج) افرادي كه حداقل مدت ۲۰ سال متوالي و ۲۵ سال متناوب در مناطق بد آب و هوا كار كرده و كارهاي سخت و زيان‌آور را اشتغال داشته و در صورت داشتن ۵۵ سال سن براي مردان و ۴۵ سال براي زنان مي توانند درخواست بازنشستگي كنند.
و) بيمه‌شدگان داراي حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بيمه قبل از تاريخ تقاضاي بازنشستگي با داشتن ۶۰ سال تمام براي مردان و ۵۵ سال براي زنان مي توانند تقاضاي بازنشستگي كنند.
توجه: در تعيين ميزان مستمري بازنشستگي دو عامل نقش اساسي ايفا مي كند.
الف) سنوات پرداخت حق بيمه ب) حقوق و مزاياي مبناي كسر حق بيمه

۱۲ـ غرامت دستمزد ايام بيماري
غرامت دستمزد ايام بيماري به وجوهي اطلاق مي شود كه براي جبران دستمزد بيمه شده در زمان بيماري و عدم اشتغال به كار پرداخت مي شود هر بيمه شده در طول مدت كار و فعاليت ممكن است چندين بار به علت بيماري و يا حوادث ناشي و غيرناشي از كار به طور موقت از گردونه توليد خارج مي شود. غرامت دستمزد ايام بيمار مبلغي است كه براي تأمين معاش بيمه شده و خانواده وي در طول ايام بيماري و عدم توانايي موقت اشتغال به كار از طرف سازمان تأمين اجتماعي پرداخت مي شود. افرادي كه بيمار مي شوند و از مرخصي استعلاجي استفاده مي كنند مدت زمان مرخصي هيچگونه حقوقي از كارفرما، دريافت نمي كنند و حقوق اين مدت به عهده سازمان تأمين اجتماعي مي باشد و نام كارگر در مدت زمان بيماري از ليست بيمه آن ماه حذف مي شود.

حساب مستقل وجوه درآمد اختصاصي:

بسمعه تعا لي
حساب مستقل وجوه درآمد اختصاصي :
– اين حساب يكي از حسابهاي مستقل وجوه دولتي مي باشد .
– براي نگهداري حساب منابع مالي خاصي كه براي تامين هزينه هاي مشخصي استفاده مي شود در اغلب موارد مشابه حساب مستقل وجوه اعتبارات جاري ( اعتبارات هزينه اي ) است .
– در اين فصل :
• موارد تشابه
حساب مستقل وجوه اعتبارات هزينه اي و وجوه اختصاصي بحث و
• موارد افتراق بررسي قرار مي گيرد
ماموريت حساب مستقل وجوه اختصاصي :
– اين حساب براي اجراي برنامه ها و فعاليتهاي دولتي ، مسئوليت نگهداري حسابهاي منابع مالي را به عهده دارد .
– و براي تامين هزينه هاي خاص برنامه ها و فعاليتهاي دستگاههاي اجرايي مورد استفاده قرار مي گيرد .
– پس ماموريت اين حساب مستقل به عنوان يك مركز هزينهو در آمد مشخص در دستگاه

نگهداري حساب:
اجرايي ارايه گزارشهاي مالي جداگانه براي تحصيل و مصرف در آمدهاي خاصي است
كه براي اجراي فعاليتها و برنامه هاي مخصي تخصيص مي يابد .
منابع مالي و ويژگي هاي حساب مستقل وجوه در آمد اختصاصي :
– پس منابع مالي حساب مستقل وجوه اختصاصي دستگاههاي اجرايي را در امدهاي اختصاصي تشكيل مي دهد .
– در آمدهاي اختصاصي به در آمدهايي اطلاق مي شود كه :
– اجازه قانون تحصيل
– و در بودجه سالانه كل كشور تحت
– عنوان در آمد اختصاصي پيش بيني مي شود .
– كه براي تامين هزينه هاي خاصي كه براي اجراي فعاليتها و برنامه هاي دستگاههاي اجرايي ضروري است مصرف مي شود
شرايط ايجاد حساب مستقل وجوه در آمد اختصاصي در دستگاههاي دولتي :

۱- تحصيل در آمد اختصاصي توسط وزارتخانه و موسسات دولتي مستلزم مجوز قانوني است كه از طريق تصويب قانون توسط قوه مفننه تحقق مي يابد .
۲- نوع و ميزان در آمدها و همچنين نوع و ميزان هزينه ها تخت عنوان ” در آمد اختصاصي ” و ” اعتبارات اختصاصي ” بايد در بودجه سالانه كشور پيش بيني شود
۳- در آمدهاي اختصاصي بايد منحصراً به مصرف هزينه هاي خاص و معين برسد . پس تحقق ۳ شرط فوق مجوزي براي افتتاح اين حساب مي باشد .
اگر مجوز جهت تحصيل در آمد نداشته باشيم ، ايجاد حسان مستقل منطقي است
– در بعضي مواقع ما به رغم وجود مجوز جهت تحصيل در آمد ، آنها در بودجه سالانه پيش بيني نشده اند در اينصورت نگهداري حساب و ارايه گزارشهاي مالي آن از طريق حساب مستقل وجوه اعتبارات هزينه اي صورت مي پذيرد . مثال مثل سازمان سنجش كه طبق تبصره ۴۹ قانون بودجه سال ۶۴ به وزارت علوم و تحقيقات و فناوري اجازه داده مي شود كه هزينه برگزاري امتحانات ورودي واريز نمايد . و خزانه داراي معادل همين وجه جهت مصارف اين سازمان در اختيار سازمان قرار مي دهد تا به مصرف هزينههاي برگزاري آزمون برسد .
– در صورتيكه مواد مصرف در امد اختصاصي در قوانين و مقررات تعيين نشود ، خاص بودن مصرف در آمد نيز تحقق نمي يابد .
– اولاً در آمد اختصاصي با در آمد عمومي از اين نظر تفاوت دارد كه در نوع مصرف آن محدوديت وجود دارد .
– ثانياً اگر در آمد اتصاصي محدود به تامين هزينه هاي خاصي نباشد ويژگي اختصاصي بودن خود را از دست مي دهد .
مقررات حاكم بر مصرف در آمد اختصاصي :
– در اغلب كشورها مصرفف در آمد اختصاصي تابع قوانين و مقررات خاص خود مي باشد .
– در صورتيكه قوانين و مقررات خاصي براي مصرف در آمدهاي اختصاصي پيش بيني نشده است مصرف اين قبيل در آمدها تابع قوانين و مقررات عمومي خواهد بود .
– در ايران مصرف در آمد هم تابع قوانين خاص و هم ممكن است تابع قوانين و مقررات عمومي باشد .
– بر همين اساس مفاد اصل ۵۳ قانون اساسي چار چوي كلي و محدوديتهاي حساب مستقل وجوه در آمدهاي اختصاصي دستگاههاي اجرايي كشور را به شرح زير مشخص مي كند .

۱- پس از وصول در آمدهاي اختصاصي ، اين در آمد به حسابهاي خزانه داري كل انتقال مي يابد .
۲- و پرداختهاي از محل در آمدهاي اختصاصي وصولي فقط تا سقف اعتبارات اختصاصي پيش بيني شده در قانون بودجه سالانه كل كشور مجاز مي باشد .
۳- طبق اصل ۵۳ تدوين ضوابط و مقررات مربوط به پرداختهاي اختصاصي در قالب قوانين و مقررات خاص و يا قوانين عمومي ، ضروري است .
– و در چار چوب اصل ۵۳ توجه به نكات زير ضروري است.
۱- وجوه دريافتي بايت در آمدهاي اختصاصي كه به حسابهاي خزانه منتقل شده است بايستي مجدداً در اختيار دستگاههاي دولتي وصول كننده در آمد قرار بگيرد تا به مصرف هزينه هاي اختصاصي برسد .
كه اين منابع از طريق خزانه به حسابهاي بانكي دستگاههاي دولتي واريز مي شود تا از طريق ذي حسابهاي سازمانهاي مذكور به مصرف برسد .
– ماده ۶۴ قانون محاسبات عمومي كشور : ” در مورد مصرف در آمد اختصاصي ”
– در امدهاي اختصاصي در صورت وصول به ميزاني كه در بودجه مصو ب سالانه پيش بيني شده قابل مصرف است .
يعني : اگر در آمدهاي وصولي ــــ كمتر از پيش بيني باشد ـــــ فقط تا ميزان وصولي قابل مصرف است .
اگر در آمدهاي وصولي ـــــ بيش از پيش بيني باشد ـــــــ فقط تا سقف پيش بيني شده مصرف مي شود .
مبناي حسابداري :
– در حسابداري در آمد و هزينه حساب مستقل وجوه اختصاصي مي توان از مبناي تعهدي تعديل شده استفاده نمود .
– يعني در آمدهايي كه قابل اندازگيري هستند و در طول دوره مالي يا مدت كوتاهي پس از آن قابل وصول هستند بر مبناي تعهدي شناسايي و ثبت كنيم و در آمدهايي كه فاقد ويژگي هاي فوق هستند بر مبناي تقدي شناسايي و ثبت كنيم
– در ايران حساب در آمدهاي اختصاصي دستگاههي اجرايي بر مبناي نقدي و حساب هزينه بر مبناي نقدي تعديل شده ( تحويل كالا و يا انجام خدمت و پرداخت وجه آن نگهداري مي شود )
و استثنائي كه وجود دارد دانشگاه و موسسات آموزش عالي و تحقيقاتي به پيروي از آيين نامه مالي و معاملاتي خاص ، از مبناي نيمه تعهدي استفاده شده است .
تنظيم بودجه نتغيير:
همانطور كه قبلا گفته شد طبق ماده ۵۳ قانون اساسي سازمانهاي دولتي بايد به ميزان اعتبارات مصوب و محدود به ميزان اعتبار پيش بيني شده در بودجه سال كل كشور مي توانند در آمدهاي اختصاصي را هزينه كنند .
و اين محدوديت ، كه بايد در آمدهاي اختصاصي تا سقف بودجه مصوب در بودجه سالانه كل كشور مصرف بشود ، موجب انتقال در آمدهاي اختصاصي وصولي مازاد بر در آمد پيش بيني شده به حساب در آمد عمومي مي شود .
جهت جلوگيري از انتقال در آمدهاي اختصاصي وصولي مازاد به حساب در آمدهاي عمومي و استفاده هر چه بهتر از در آمدهاي اختصاصي تحصيل شده مي آييم و از سيستم بودجه بندي متغيير استفاده مي كنيم

رشد و توسعه صنايع, كارخانه ها و واحدهاي تجاري همگام با ايجاد و تكامل نهادهاي اجتماعي, تحول در نقش اطلاعات, تحول در تشكيلات دولتي و سرانجام, تحول در اخلاق, به تدريج تعهدات و الزاماتي را به عهده واحدهاي تجاري گذاشته كه پيش از اين تحولات چنين تعهداتي به اين شدت رسمي و قانونمند نشده بود. يكي از پيامدهاي اين رشد و توسعه صنعتي, ظهور پيوند اقتصاد با اهلاق و سياست و تاثير متقابل مسائل اقتصادي و اخلاقي و ارزشهاي اجتماعي بر يكديگر است. بدين ترتيب, مديريت واحدهاي تجاري ديگر صرفاً افزايش سودآوري يا توليد كالا را تنها هدف خويش ندانسته بلكه موضوعاتي ديگر همچون پرداخت حقوق عادلانه به كارگران, رعايت كيفيت و بهاي توليدات, آلودگي محيط زيست و ساير مسائل اخلاقي, سياسي , نژادي و اجتماعي را نيز بايد رعايت كنند. بنابراين واحدهاي تجاري بجاي داشتن عملكرد صرفاً اقتصادي, به صورت نهادهايي چند منظوره در آمده اند.

از ديگر سو تحت تأثير اين تحولات, چگونگي ارزيابي عملكرد و معيارهاي آن دگرگون شده, از چارچوب تنگ و محدود اقتصادي فراتر رفته, معيارهاي عملكرد اجتماعي كه مبناي ارزيابي عواقب و تاثيرات اجتماعي فعاليتهاي واحدهاي تجاري است, پديدار شده است.
حسابداري اجتماعي سعي دارد تا اين تأثيرات متقابل عملكرد واحدهاي تجاري و جامعه پيرامونش را شناسايي و براي تصميم گيري صحيحتر استفاده كنندگان از صورتهاي مالي گزارش كند. در اين مقاله سعي شده كه مفاهيم و چهارچوب تئوريك حسابداري اجتماعي در قالب روش قياسي تبيين و چگونگي و مشكلات عملي ان بيان شود. همچنين بايد در نظر داشت كه واحدهاي تجاري با جامعه توافق و قراردادي غير رسمي دارد و بايد تعهدات ناشي از اين قرارداد, شناسايي و گزارش گردد.

ايرادهاي حسابداري متداول:
طرفداران حسابداري اجتماعي, ايرادهايي عليه استانداردهاي حسابداري درباره فراهم ساختن اطلاعات مربوز و مناسب براي تصميم گيري مديريت و سرمايه گذاران مطرح كرده اند. عدم شناسايي و گزارش تعهدات اجتماعي, به هزينه منظوركردن مخارج اجتماعي متحمل شده توسط واحد تجاري و تكميل حسابگري بهتر در صورت استفاده از داراييهاي بيشتري همچون منابع اجتماعي و انساني در مدل بهره وري داده/ ستانده, از جمله اين ايرادهاست.

ماهيت حسابداري اجتماعي:
حسابداري مرسوم با تأكيد بر اندازه گيري و گزارشگري معاملات و رويدادهاي اقتصادي واحدهاي تجاري, معاملات اجتماعي واحدهاي تجاري با اجتماع پيرامونش را ناديده مي گيرد. بكارگيري و استفاده از منابع اجتماعي باعث روي دادن معاملات اجتماعي, هزينه هاي اجتماعي به معني كاهش متابع اجتماعي و منافع اجتماعي به معني افزايش و بهبود منابع اجتماعي است. هدف نهايي حسابداري اجتماعي اندازه گيري و گزارشكري اين منابع, هزينه ها و منافع اجتماعي است

تعريف حسابداري اجتماعي:
حسابداري اجتماعي فرآيند گردآوري, اندازه گيري و گزارش معاملات و تاثيرات متقابل اين معاملات بين واحدهاي تجاري و جامعه پيراموني اوست. حسابداري اجتماعي از طريق اندازه گيري و گزارشگري تاثيرات متقابل واحد تجاري و جامعه پيراموني اش, ارزيابي از توان ايفاء تعهدات اجتماعي را امكانپذير مي سازد.

هدفهاي حسابداري اجتماعي:
قرارداد واحد تجاري و جامعه پيراموني اش, دو كاركردمهم را براي واحدهاي تجاري در پي دارد كه عبارتند از:
۱- توليد و ارائه كالاها و خدمات سودمند براي جامعه.
۲- توزيع عادلانه امكانات اقتصادي, اجتماعي يا سياسي بين گروه هاي اجتماعي كه در واقع عامل پيدايش و دوام واحد تجاري هستند.
در نقش توليد و ارائه كالاها وخدمات اجتماعي, واحد تجاري كاركردي توليدي دارد و فرض مي شود كه انتفاع اجتماعي حاصل از توليدات واحد تجاري بيش از هزينه هاي اجتماعي آن خواهد بود. مديريت واحدهاي تجاري همزمان با تعيين آثار و نتايج سرمايه گذاريهاي اقتصادي, مي بايد هزينه ـ منفعت اجتماعي را نيز در نظر بگيرد و با توجه به ميزان انتفاع يا زيان متحمل بر جامعه به هرگونه سرمايه گذاري اقدام كند.

وظيفه دوم واحد تجاري, كاركرد توزيعي است. در كاركرد توليدي, به طور كلي به انتفاع يا هزينه اجتماعي معاملات اجتماعي واحدهاي تجاري اشاره شد ولي در كاركرد توزيعي چگونگي توزيع اين هزينه ها و منافع اجتماعي بين اقشار مختلف جامعه مطرح مي شود؛ به عبارت ديگر مسأله ايناست كه آيا در اثر معاملات اجتماعي واحد تجاري, همگي گروههاي اجتماعي به طور عادلانه انتفاع يا هزينه را متحمل شده اند يا توزيع نا عادلانه صورت گرفته است؛ مثلاً اگر بانكي به دليل نياز و تقاضاي مناطق پر رونق, يكي از شعبه هاي خود را در منطقه اي كم رونق و پر جمعيت, تعطيل و به مكاني ديگر منتقل كند بهره وري خود بانك و اقليتي از جامعه و در مقابل, زيان رساني براي اكثريتي از جامعه در منطقه اي دور افتاده و فقير نشين را در پي خواهد داشت. به اين ترتيب واحد تجاري باعث برهم زدن توزيع عادلانه امكانات و خدمات اجتماعي مي شود.

با توجه به دو كاركرد مذكور, حسابداري اجتماعي هدفهاي سه گانه اي به شرح زير را دنبال مي كند:
۱- تعيين و اندازه گيري خالص انتفاع و مشاركت اجتماعي واحد تجاري طي دوره مالي, از طريق محاسبه هزينه ها و منافع اجتماعي واحد تجاري.
سياستها و اقداماتي از قبيل استخدام افراد بيكار جامعه, آموزش نيروهاي متخصص براي بهبود كيفيت توليدات و تأسيس شعبه هاي جديد در مناطق كم رونق و فقير نشين از جمله اقداماتي است كه تاثير مثبتي برمنافع اجتماعي دارد و بايد به عنوان منافع اجتماعي شناسايي شود. به طور كلي واحد تجاري با رعايت ارزشهاي اجتماعي همچون عدالت و رفاه اجتماعي در تصميم گيري هاي اقتصادي باعث بهره وري جامعه خواهد شد. مسأله دوم اندازه گيري اين هزينه ها و منافع است. همانطور كه در علوم اجتماعي با مشكل كمي نمودن تأثيرات و پيامدهاي اجتماعي رويدادهاي مختلف روبرو هستيم, در حسابداري اجتماعي نيز براي اندازه گيري هزينه ها و منافع اجتماعي نيز با اين مشكل روبرو هستيم. كمي نمودن اطلاعات بر مفيد بودن آن مي افزايد و نسبت به اطلاعاتي كه صرفاً كيفي هستند بار اطلاعاتي بيشتري نيز دارد.

تلاشها و تحقيقاتي براي كمي نمودن هزينه ها و منافع اجتماعي صورت گرفته و نتايجي را نيز در پي داشتهاست؛ به طور مثال براي تعيين و اندازه گيري دارايي انساني و كمي نمودن اين نوع دارايي در قالب واحد اندازه گيري پولي, مدلهاي هلتس و ليكرت-هاورز و روشهاي بهاي تمام شده تاريخي و بهاي جايگزيني قابل ذكر است, در عين حال همان گونه كه با پيدا كردن صفر مطلق و قابل سنجش نمودن اطلاعات اجتماعي, تحول اساسي در علوم اجتماعي حاصل خواهد شد, حسابداري اجتماعي نيز به طور دقيقتر و قابل فهم تر منافع و هزينه هاي اجتماعي را شناسايي, اندازه گيري و گزارش خواهد كرد.

۲- تعيين ارتباط استراتژي و عمليات جاري واحد تجاري با ترجيحات و معيارهاي اجتماعي
از طريق بكارگيري حسابداري اجتماعي مشخص خواهد شد كه واحد تجاري در انجام و ايفاي تعهدات اجتماعي تا چه اندازه موفق است, و عمليات روزمره اش تا چه حد با هدفها و معيارهاي از پيش تعيين شده اجتماعي واحد تجاري مطابقت دارد.
دو هدف مذكور اهدافي هستند كه به تعيين و اندازه گيري تأثيرات متقابل معاملات اجتماعي واحد تجاري و جامعه و ارزيابي عملكرد اجتماعي واحد تجاري تاكيد داردو هدف سوم به نحوه گزارشگري اجتماعي و تأثير آن بر تصميم گيريهاي استفاده كنندگان, اشاره دارد.

۳- ارائه اطلاعاتي مربوط در مورد هدفها, سياستها و برنامه هاي اجتماعي واحدتجاري از نظر گزارشگري برون ساازماني و تامين نيازهاي اطلاعاتي استفاده كنندگان, اطلاعاتي مربوط, كافي و مناسب براي كمك به ارزيابي و آگاهي از مشاركتهاي اجتماعي واحد تجاري بايد گزارش گردد. ارائه اطلاعاتي كه اين ويژگيهاي كيفي را ندارد, باعث گمراهي استفاده كنندگان (ازقبيل گروههاي اجتماعي) خواهد شد. اينها اطلاعاتي هستند كه استفاده كنندگان را در اتخاذ تصميمات در تخصيص صحيحتر منابع اجتماعي ياري داده و باعث جلوگيري از ابهام و سردرگمي آنها خواهد شد.
حسابداري اجتماعي با تامين هدفهاي سه گانه اي كه تشريح گرديد, به تكميل حسابداري مرسوم در گزارشگري و تامين اطلاعات كافي, مربوط و مناسب مورد نياز كليه استفاده كنندگان, كمك مي كند.

مفاهيم:
هدفهاي حسابداري اجتماعي, چارچوب تئوريك . اساسي را فراهم كرده و در مقابل, مفاهيم, ديدگاههاي عملي و كاربردي را ارائه مي نمايد. همان طور كه اشاره شد, يكي از هدفهاي حسابداري اجتماعي, تعيين و اندازه گيري منافع و هزينه هاي اجتماعي و نهايتاً خالص مشاركت اجتماعي واحد تجاري است. سود حسابداري فقط بخشي از اين مشاركت را نشان مي دهد زيرا صرفاً بر اساس معاملات بازار, اندازه گيري شده و معاملات متعدد ديگري را كه به طور همزمان با معاملات اقتصادي به طور غير رسمي بين واحد تجاري و جامعه روي داده را ناديده گرفته است. همان مثال بانك را مجدداً مرور مي كنيم. براثر اقدام بانك در تعطيلي و بستن يكي از شعبه هايش در منطقه اي دور افتاده و كم رونق, بخشي از جامعه از تسهيلات بانكي كه به راحتي در دسترس مردم بوده محروم شده و باعث بيكاري و كاهش فرصتهاي شغلي, افزايش هزينه رفت و امد ساكنان و نيز كارمندان شعبه قبلي تا شعبه جديد بانك,كاهش ارزش املاك و واحدهاي تجاري و ركود اقتصادي بيشتر آن منطقه خواهد شد.در مقابل, اگر بانك به توسعه شعبه هايش در چنين محلات و مناطقي اقدام كند, به تدريج باعث رونق گرفتن منطقه و نهايتاً افزايش سودآوري بانك و جامعه خواهد شد.

به اين دلايل, حسابداري بايد چنين معاملات غير تجاري رانيز همزمان با معاملات اقتصادي شناسايي و گزارش كند. بنا بر اين ضروري است مفاهيم اساسي نظير معاملات اجتماعي, سود اجتماعي , اركان اجتماعي و خالص داراييهاي اجتماعي تعريف شود.

معاملات اجتماعي:
معاملات اجتماعي, معاملات و مبادلات متقابل بين واحد تجاري و جامعه پيرامون آن است كه نتيجه اي از تصميمات و اقدامات اقتصادي واحد تجاري و جامعه پيرامون اوست. ويژگي اين نوع معاملات اين است كه در بازرا معاملات اقتصادي نمايان نيستند . شناسايي گزارشگري معاملات اجتماعي به صورت خالص تاثيرات آن در قالب سود خالص دوره مالي, معيار نسبي براي بررسي تاثير اجتماعي واحد تجاري است.

سود اجتماعي:
سوداجتماعي خالص مشاركت و تاثيرات معاملات اجتماعي واحد تجاري با جامعه پيراموني اش طي دوره مالي است؛ به عبارت ديگر, سود اجتماعي از مقايسه هزينه ها و منافع اجتماعي به دست ميآيد. در هنگام محاسبه سود اجتماعي, تطابق صحيح هزينه هاي اجتماعي با منافع اجتماعي بايد صورت گيرد و به عنوان اساسي ترين گام, منفعت و هزينه هاي اجتماعي مي بايد توسط دانشمندان علوم اجتماعي بطور دقيق و جامع تعريف شود.

اركان اجتماعي:
اركان اجتماعي, گروههاي اجتماعي هستند كه به طور غير رسمي با واحد تجاري قرارداد تجاري منعقد كرده اند و پيامد آن تعهدات اجتماعي بر واحد تجاري است. در سيستم واحد تجاري مي تواند با داشتن اطلاعات كافي در مورد منابع اجتماعي, اطلاعات لازم را براي بهاي تمام شده استخدام پرسنل جديد و بودجه بندي بهاي تمام شده كالاهاي توليدي در اختيار داشته و تصميمات بهتري را اتخاذ كند.

بررسي اجراي حسابداري اجتماعي:
براي بررسي نحوه اجراي حسابداري اجتماعي , بايد فرآيند معاملات اجتماعي و اجزاي تشكيل دهنده آن تشريح شود. اجرايحسابداري اجتماعي بايد با توجه به اين مباني تشكيل دهنده و نقش و اهميت آنها صورت گيرد.
فرآيند معاملات اجتماعي عوامل زير را شامل مي شود:
۱- اركان اجتماعي كه در معاملات اجتماعي موثر هستند. اركان اجتماعي شامل عامه مردم , كاركنان, سرمايه گذاران و حتي جوانان هستند.
۲- تاثير عملكرد واحدهاي تجاري بر اركان اجتماعي. اين اثرات ممكن است به علت پيشرفت تكنولوژي توليد كه اركان اجتماعي(مصرف كنندگان) را نيز بهره مند مي سازد, توليد و ارائه محصولات و خدمات عالي با حداقل قيمت باشد. بهسازي محيط زيست, كيفيت اداره منابع انساني و ارتقاي سطح معاش و رفاه اجتماعي, نمونه ديگري از تاثير عملكرد واحد تجاري بر اركان اجتماعي است.

در اجراي حسابداري اجتماعي و ثبت گزارشگري معاملات اجتماعي, عوامل فوق بايد در نظر گرفته شوند؛ به عبارت ديگر بايد بدانيم كه در هر معامله اي در طرف مقابل واحد تجاري, گروههاي مختلف اجتماعي هستند كه بايد به تفكيك, شناسايي شده و تاثيرات عملكرد واحد تجاري بر اين گروههاي اجتماعي به نسبت هر گروه اجتماعي شناسايي و اندازه گيري شوند. از اين طريق, هزينه ها و منافع اجتماعي نيز به تفكيك تعيين و قيمت گذاري مي گردند.
به منظور تشريح ارتباط بين معاملات اجتماعي و اركان اجتماعي, چهار گروه اجتماعي و چگونگي معامله اجتماعي آنها در يك بانك ذيلاً توضيح داده مي شود:
۱- مشتريها:سودهاي بانك معمولاً به عنوان شاخص اساسي مشاركت بانك با مشتريان بكار مي رود. در عين حال كه بانك مي تواند از طريق اتخاذ سياستهاي ديگر نيز مشتريانش را كمك كند.
۲- كاركنان: در حسابداري مرسوم, فقط هزينه هاي دستمزد كاركنان شناسايي و گزارش »ي شود, در حالي كه وقتي بانك به ايجاد شعبه اي در منطقه اي كم رونق و فقير نشين اقدام مي كند , باعث ايجاد اشتغال بيشتر شده و به عنوان يك معامله اجتماعي بايد شناسايي شود.
۳-محيط پيراموني: اقدام بانك در افتتاح شعبه اي در منطقه اي كم رونق و فقير نشين, ممكن است باعث بهبود رفاه اقتصادي جامعه پيرامون آن شود. اقدام بانك باعث كاهش بزهكاري, افزايش سطح تحصيلات و همچنين به حل مسأله ترافيك , تراكم جمعيت و آلودگي محيط زيست كمك مي كند. مساله كمي كردن و اندازه گيري اثر هر يك از اين مشاركتهاي بانك با جامعه خود مي تواند موضوع تحقيقي جداگانه باشد.
۴-گروه هاي اقليت: تلاشهاي كاهش تبعيضات درآمدي و كسب امتيازات شغلي از جمله برخوردهايي است كه كاركنان يا مشتريان يا ديگر اقشار اجتماعي با واحد تجاري مي توانند داشته باشند.

مشكلات عملي:
هدفها و مفاهيم تشريح شده, چارچوب لازم براي طراحيو اجراي سيستم حسابداري اجتماعي را فراهم مي كنند.در عين حال, مسائل پيچيده و مبهم در سطح كلان و خرد بايد قبل از اجراي حسابداري اجتماعي حل شود.
در سطح كلان, اين مسائل شامل تدوين هدفها و معيارهاي اجتماعي به منظور تكميل چارچوب حسابداري اجتماعي با توجه به سطح و ماهيت عمليات هر واحد تجاري است. بديهي است كه تدوين ارزشها و معيارهاي اجتماعي و سياستهاي واحد تجاري وظيفه حسابداري نيست ولي محققان حسابداري بايد از طريق هكاري و كسب نظر جامعه شناسان, دانشمندان علوم سياسي, اقتصاد دانان و فيلسوفان, نسبت به گردآوري مجموعه معيارها, ارزشها و هدفهاي اجتماعي مورد نياز براي طراحي سيستم حسابداري اجتماعي, اقدام نمايند. در عين حال ضرورت دارد كه حسابداران در مورد علوم اجتماعي و رفتاري, آگاهيكسب كنند تا آنها را در طراحي سيستم حسابداري اجتماعي مناسب واحد تجاري ياري دهد. همچنين چگونگي مطابقت استراتژيها و شيوه هاي توليد واحد تجاري با معيارهاي اجتماعي نيز بايد بررسي شود.

در سطح خرد, مسائل كمي كردن و نحوه اندازه گيري معاملات , منابع و حقوق اجتماعي و ارزيابي عملكرد اجتماعي, از مسائل پيچيده و مبهمي است كه بايد حل شود. همان طور كه قبلاً اشاره شد, محققان حسابداري به دنبال اندازه گيري و فرموله كردن اين نوع معاملات, منابع و حقوق اجتماعي بوده و تا كنون نيز نتايجي عايد گرديده ولي اين مشكلي است كه اساساً در حال حاضر با اين مقدار معلومات بر علوم اجتماعي حاكم است؛ هرگاه بتوان مسائل و پيامدهاي اجتماعي را به صورت كمي فرموله نمود, حسابداري اجتماعي نيز متكاملتر خواهد شد.

نتيجه گيري :
همان طوركه اشاره شد , اجراي حسابداري اجتماعي نيازمند تعريف جامع و دقيقي از كاركرد و نقش هر واحد تجاري در جامعه و شخصيت قانوني حاكم بر آن است. همچنين نياز و ضرورت ايجاد سيستم حسابداري اجتماعي و اين كه تا چه اندازه در تصميم گيريها و ارزيابي اقتصادي _ اجتماعي مي تواند موثر باشد, بيان شد. از جمع بندي نتايج حاصل از اين مقاله مي توان به ديدگاه روشني دست يافت و رهنمودهايي نيز به شرح زير ارائه داد:

۱- شناسايي, ثبت و گزارشگري هزينه, منافع, منابع (دارايي) و حقوق اجتماعي در روال فعاليت عادي اقتصادي واحد تجاري, ممكن است با اصول و استانداردهاي حسابداري رايج دقيقاً منطبق نباشد. در عين حال, ارائه اطلاعات كافي و مربوط براي تصميم گيريهاي استفاده كنندگان و بخصوص مديريت واحد تجاري باعث تصميم گيريهاي صحيحتر آنهاخواهد شد و حسابداري اجتماعي اطلاعاتي را به استفاده كنندگان ارائه مي كند كه هيچ گاه حسابداري مرسوم آنها را, علي رغم اين كه از الزامات و تعهدات عمده واحد تجاري ريشه مي گيردو حتي دوام يا زوال واحد تجاري را نمايان مي سازد, شناسايي و گزارش نمي نمايد. به طور مثال واحد تجاري كه داراي شعبه هاي مختلف در كشورهاي خارجي و از جمله كشورهاي بي ثبات است , چنانچه شعبه اش در چنين كشورهايي بدون توجه به آثار و فعاليتش ب رجامعه پيرامونش و موقعيت خاص و تحولات اجتماعي و سياسي اش اقدام به فعاليت نمايد, ممكن است با شرايطي روبرو شود كه حتي ادامه فعاليت شركت را تهديد كند. كودتا يا صدمات وارده از سوي گروههاي ناراضي جامعه, نمونه اي از تهديدها يا ادعاهاي اجتماعي عليه چنين واحدهاي تجاري است.

۲- گذشته از علاقه مديريت و نياز داخلي واحد تجاري, الزامات قانوني كه به عهده واحد تجاري گذاشته مي شود, باعث توجه وتاحد تجاري به حقوق اجتماعي شده, واحد تجاري مجبور خواهد بود براي تامين اين نيازها و الزامات قانوني, سيستم حسابداري اجتماعي را طراحي كند.

۳- با توجه به اينكه حسابداري اجتماعي تا اندازه زيادي تحت تاثير معيارها و قوانين اجتماعي است, بايد با شناسايي به موقع تاثيرات و پيامدهاي اين تغييرات, نسبت به ثبت و گزارش آنها اقدام نمود. همچنين بايد در نظرر داشت كه همين قوانين مي توانند مباني و اصول ارزيابي عملكرد اجتماعي واحد تجاري باشند.

۴- سرانجام, هدف اين مقاله مطرح كردن موضوعي است كه روند آينده حسابداري با آن روبرو خواهد بود. حسابداري اجتماعي قطعاً تاثير فزاينده اي بر تئوري حسابداري خواهد گذاشت. همچنان كه رشد علم مديريت مرزهاي تازه اي را در زمينه حسابداري مديريت گشود, رشد علوم اجتماعي و افزايش آگاهيهاي اجتماعي مردم نيز مرزهاي جديدي را در زمينه حسابداري اجتماعي باز خواهد كرد. تقاضا براي حسابداري اجتماعي به افزايش آگاهيهاي اجتماعي استفاده كنندگان و عموم مردم از سودمندي صورتهاي مالي بستگي دارد. از سوي ديگر همگام با مباحث جدي مربوط به آلودگي محيط زيست, توزيع نا عادلانه درآمد, افزايش بيكاري و پيامدهاي آن اين جنبه از حسابداري را تقويت, و از اين طريق حسابداري سهم خود را در ارائه راه حل براي مسائل اجتماعي ادا خواهد كرد. به اين ترتيب, افزايش شناخت و درك جامعه از سودمندي اطلاعات حسابداري اجتماعي به تدريج مطرح مي شود و تكامل مي يابد و به زودي بايد شاهد تلفيق حسابداري مالي و حسابداري اجتماعي باشيم و گزارشگري اجتماعي نيز به همان اندازه اهميت گزارشگري مالي مطرح خواهدشد.

سرشكن كردن و تخصيص دادن بهاي تمام شده دارايي ثابت را به طريقي معقول و منظم به دوره هاي استفاده از آن را استهلاك گويند.
بهاي تمام شده معمولا در طول مدت استفاده از دارايي ، ثابت مي ماند، بطوريكه در پايان عمر مفيد دارايي، مجموع اقلام استهلاك دوره هاي استفاده از آن برابر مي شود با بهاي اوليه منهاي ارزشي كه براي دارايي اسقاط (Salvage Value) در نظر گرفته شده است.

حسابداري استهلاك چيست؟
با توجه به نكات فوق حسابداري استهلاك به روشي گفته مي شود كه بر اساس آن بهاي تمام شده دارايي ثابت منهاي ارزش اسقاط ان، بر مدتي كه عمر مفيد آن برآورد مي شود به طريقي معقول و منظم سرشكن شود.
بنابراين هدف استهلاك، سرشكن كردن بهاي تمام شده است و نه تعيين ارزش دارايي.
به تدريج كه از عمر مفيد اقتصادي دارايي كاسته مي گردد، استهلاك آن منظما به صورت هزينه به عمليات واحد اقتصادي تخصيص مي يابد.
در صورت سود و زيان استهلاك بر اساس ماهيت و مورد استفاده از مال به يكي از سه عنوان هزينه فروش، هزينه اداري و يا هزينه ساخت كالاي فروش رفته ارائه مي شود.

در واقع استهلاك از دو طريق بر صورت سود و زيان اثر مي گذارد:
۱. مستقيما به بدهكار حساب هزينه منظور و سبب افزايش آن ميشود. (مانند هزينه استهلاك خودروهايي كه مورد استفاده دايره فروش كالا قرار مي گيرد) و طبعا به شكل هزينه فروش انعكاس پيدا مي كند.
۲. ديگر استهلاك استهلاك ماشين آلات كارخانه كه بصورت قسمتي از بهاي تمام شده كالا ثبت و پس از فروش كالا به بدهكار حساب بهاي تمام شده كالاي فروش رفته انتقال مي يابد.(مانند استهلاك ماشين آلات توليدي)

انواع استهلاك :
در حسابداري استهلاك را به دو نوع كلي تقسيم مي كنند:
۱. استهلاك به معناي اعم: حكايت از تخصيص بهاي تمام شده داراييها به دوره هاي مختلف استفاده از انها مي كند.
به اين ترتيب، هزينه استهلاك در مقابل درآمد هر دوره به حساب منظور مي گردد.
استهلاك در اين معنا به دو گروه زير تقسيم مي شود:
الف_ استهلاك داراييهاي مشهود: يعني داراييهايي كه وجود خارجي دارند مانند اموال، ماشين آلات و تجهيزات
ب_ استهلاك داراييهاي نامشهود : كه موجوديت مادي ندارند مانند سرقفلي، فرانشيز يا حق امتياز و حق اختراع و …
۲.استهلاك به معناي كاهش منابع طبيعي:
مانند انواع معادن كه در نتيجه استخراج از مقدار ذخيره آنها كاسته مي شود و وجه افتراق آن با نوع قبلي در اين است كه گذشت زمان و كاربرد اموال، ماشين آلات و تجهيزات از ارزش آنها مي كاهد در حالي كه استهلاك منابع طبيعي با كاهش مقدار ( و نه لزوما كاهش كيفيت) آنها همراه است.
علل استهلاك:
به شرح زير طبقه بندي مي شوند:
عوامل فيزيكي(Physical Factors): عوامل كار بردي(Functional factors):
1. فرسودگي ناشي از استعمال ۱. عدم كفايت
۲. گذشت زمان ۲. نابابي كه تعويض زودرس را هم در بر ميگيرد
۳. پوسيدگي و زنگ زدگي
لازم به ذكر است كه عوامل سه گانه فيزيكي مرتبا بر داراييهاي مشهود اثر مي گذارند و از عمر مفيد آنها مي كاهند. ولي وقوع عوامل كار بردي كمتر مورد پيدا مي كند.
نابابي ممكن است به اين علت حادث شود كه پيشرفتهاي تكنولوژي سبب كهنه شدن ماشين آلات و طرز كار انها و كاهش يا از بين رفتن تقاضا براي محصولات و خدمات گردد.
ارزش آن دسته از داراييها كه انتظار نمي رود از انها ديگر بار استفاده شود مي بايد برابر پيش بيني آنچه از فروش انها حاصل خواهد گرديد و آن را اصطلاحا خالص ارزش بازيافتني مي نامند، تقليل يابد.
اموال بدون استفاده را مي بايد در حساب خاصي جزو داراييها، نگهداري كرد.

برآورد استهلاك:
اهميت استهلاك بر حسب نوع موسسه و كميت داراييهاي آن تغيير مي كند.
در محاسبه استهلاك دو نوع برآورد ضرورت پيدا مي كند:
۱٫ عمر مفيد مال
۲٫ ارزش اسقاط آن
افزون بر اين دو، ممكن است پيش بيني هزينه پياده كردن و برچيدن يا تعويض مال لازم شود. طرز برآورد اين نوع هزينه ها در موسسات متفاوت موجب آن مي گردد كه محاسبه استهلاك بسته به مورد و بر حسب روشي كه بكار مي رود تغيير يابد.

عوامل تعيين هزينه استهلاك:
هزينه استهلاك هر دوره مالي از سرشكن كردن بهاي تمام شده (منهاي ارزش اسقاط ان ) بدست مي آيد كه بر حسب فايده اقتصادي از كاربرد آن در دوره مالي عايد مي گردد به عمليات آن دوره تخصيص مي يابد.
متغيرهايي كه در محاسبه هزينه استهلاك هر دوره مي بايد مورد نظر قرار گيرند. عبارتند از :
۱. بهاي (تمام شده ) واقعي
۲. برآورد ارزش اسقاط
۳. برآورد عمر مفيد
بنابراين محاسبه استهلاك بستگي پيدا مي كند به يك عامل واقعي و دو عامل برآوردي يا تخميني.

تحليل بنيادي ؛ شركت گسترش صنايع انرژي آذراب:
شركت گسترش صنايع انرژي آذراب در سال ۱۳۷۲ در استان مركزي به ثبت رسيد و از اول سال ۷۳ شروع به فعاليت نمود.

موضوع اصلي فعاليت شركت به قرار زير ميباشد:
۱) پيمانكاري عمومي و مديريت پيمان در قالب پروژه هاي نيروگاههاي حرارتي ،گازي ،سيكل تركيبي آبي و هسته اي
۲) سرمايه گذاري و مشاركت در احداث انواع نيروگاهها واردات قطعات و ابزار آلات و ماشينهاي فني و مهندسي در ارتباط با فعاليت هاي شركت
۳) درخواست تحصيل انواع امتياز و گواهينامه و عقد قرارداد در ارتباط با موضوعات فعاليت شركت
۴) خدمات پيمانكاري

۵) واردات و صادرات كليه مواد،قطعات،ابزارآلات و خدمات فني و مهندسي
۶) فعاليتهاي خودكفايي
۷) فعاليتهاي توسعه تكنولوژي
آخرين سرمايه شركت پس از مجمع سال ۸۳ بر ۲۵۰۰۰ ميليون ريال بالغ ميگردد كه آخرين افزايش سرمايه از محل مطالبات حال شده سهامداران صدور سهام جديد به ميزان ۱۰۸٫۳درصد بوده است.

آخرين تركيب سهامداري شركت گسترش صنايع انرژي آذراب بصورت زير ميباشد: رديف سهامدار تعداد سهام
۱- شركت صنايع آذرآب ۲۴۹۹۹۹۹۶
۲- ۴ نفر سهامدار حقيقي ۴
۳- جمع ۲۵۰۰۰۰۰۰

وضعيت پرسنل در سال ۸۲ بصورت زير بوده است:
كلا ۵۶۳ نفر در آخر سال ۱۳۸۲ در شركت مشغول به كار بوده اند كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبلش در حدود ۱۲۵۰ نفر كاهش در تعداد پرسنل داشته است.

بيشترين تعداد پرسنل داراي مدرك تحصيلي زير ديپلم بوده اند.
اطلاعات فني:
* انبار مركزي به مساحت ۱۴۰۰۰ متر مربع در منطقه كهريزك واقع شده است.
* ساختمان اداري به مساحت ۳۳۰۰ مترمربع واقع در شهرك غرب تهران كه محل دفتر مركزي شركت ميباشد.
* بنا به اظهار نظر مسئولين ماشين آلات و تجهيزات مشكلي از نظر فني ندارند كه باعث توقف توليد گردد.
* بيشتر ماشين آلات شركت در فاصله بين سالهاي ۷۳ تا ۸۱ خريداري گرديده اند.

خدمات شركت:
نيروگاههاي حرارتي و سيكل تركيبي
نيروگاههاي آبي
بويلرهاي صنعتي و پتروشيمي
ساير صنايع

خريدهاي خارجي:
شركت گسترش صنايع آذراب در حال فعاليت در پروژه بازسازي و نوسازي نيروگاه بانياس سوريه ميباشد كه اغلب پرداختهاي ارزي شركت بواسطه فعاليت در اين پروژه ميباشد كه در سه ماهه اول سال ۸۳ مبلغ قراردادهاي خريد بصورت زير بوده است:
يورو = ۲۳۹۲۰۰۰۰
دلار آمريكا = ۳۱۶۲۷۶۶
پوند انگليس = ۱۸۷۱۹۰
غالب پرداختهاي خارجي كه شركت گسترش صنايع انرژي آذراب انجام داده به ارز واحد اروپا يعني يورو بوده است.

وضعيت رقبا:
رقباي داخلي شركت به هفت مورد بالغ مي گردد كه عمده ترين و بزرگترين رقيب داخلي ، شركت مديريت پروژه هاي نيروگاهي ايران(مپنا) است كه در آينده اي بسيار نزديك قرار است كه در بورس اوراق بهادار تهران وارد تابلوي بورس گردد.

رقباي خارجي شركت عبارتند از آلستوم سوئيس – هيونداي كره جنوبي-GE فرانسه- بابكوك آلمان- زيمنس و شركت ميتسوبيشي ژاپن* اكثر خريدهاي خارجي شركت از دو شركت ايتاليايي به نامهاي Ansaldo Energia – Commerciale S.R.L Cerpelli صورت ميگيرد.

* در حدود ۹۰ درصد شركتهاي طرف قرارداد با شركت گسترش صنايع انرژي آذراب جهت انجام خدمات، شركتهاي توليد، توزيع و انتقال نيروي برق و پالايشگاه ها مي باشند.

بررسي صورتهاي مالي:
در بررسي صورتهاي مالي شركت گسترش صنايع آذراب ،از اطلاعات ۵ ساله اين شركت استفاده شده است. ميزان درآمد حاصل از خدمات در ۲ سال اول با نرخ متوسط ۲۷ درصد رشد را تجربه نموده است و در سال ۸۳ رشد فوق العاده اي را به ميزان تقريبي ۱۴۰ درصد پشت سر گذاشت.

پيش بيني مي شود براي سال مالي منتهي به ۳۰/۹/۸۴ نسبت به دوره مشابه ماقبل رشد ۷ درصدي را تجربه نمايد.
بهمراه افزايش ميزان درآمد حاصل از فروش، بهاي تمام شده خدمات نيز رشدي متناسب با فروش را پشت سر گذاشته اند و حاشيه سود ناخالص روندي نزولي را مي پيمايد بعبارت ديگر با افزايش ميزان درآمد حاصل از ارائه خدمات و فروش نسبت سود ناخالص به درآمد كاهش مي يابد.

براي سال مالي ۱۳۸۴ رشد ۹ درصدي در بهاي تمام شده و ۴۳ درصد رشد در سود عملياتي و ۲۹ درصد رشد در سود خالص در نظر گرفته شده است.
بدليل انعقاد قرادادهاي جديد و صرفه جويي در بهاي تمام شده و نيز افزايش هزينه هاي مالي بعلت دريافت تسهيلات بيشتر، پيش بيني سود پس از كسر ماليات براي سال ۸۴ رشدي معادل ۲۹ درصد را نشان مي دهد.

همانمطور كه از نمودار نيز مشخص است سود ناويژه همانند روند درآمد به پيش رفته است ولي سود عملياتي تا سال ۸۳ تقريبا رشد نداشته اما در بودجه سال ۸۴ رشد ۳۴ درصدي را براي سود عملياتي در نظر گرفته اند كه دليل آنرا مي توان در انتظار كاهش هزينه هاي عملياتي جستجو كرد.
در بررسي سود قبل از ماليات براي سال ۸۳ متوجه ميشويم كه رشدي نداشته است.

انتظار مي رود براي سال مالي ۸۴ سود قبل از كسر ماليات نسبت به زمان مشابه سال قبل رشدي برابر با ۳۳ درصد را در پيش داشته باشد.
در بررسي سود خالص شركت گسترش صنايع انرژي آذراب بطور معادل رشدي در حدود ۲۸ درصد را از ابتداي دوره مورد بررسي (۱۳۸۰) تا بودجه سال ۸۴ تجربه نموده است با اين رشد انتظار مي رود كه سود هر سهم نيز در طي اين مدت رشد مناسبي را نمايش گذارده باشد. در نمودار بعدي سود هر سهم با اعمال تعديل سرمايه ارائه مي گردد.

سرمايه شركت در سال ۸۰ برابر با ۱۲۰۰۰ ميليون ريال بوده است كه در سال ۸۳ افزايش سرمايه داده شده است و به ۲۵۰۰۰ ميليون رسيده است. نمودار زير نشان دهنده روند سود هر سهم با فرض اينكه سرمايه در سال ۸۳ و سال ۸۴ همان ۱۲۰۰۰ ميليون ريال سال ۸۰ است و افزايش نيافته است.

مقدمه:
ارتقاي سطح دانش ،توانايي و مهارتهاي ارتباطي براي پاسخ گويي به نياز هاي جديد، يك رويكرد مهم در سازمانهايي است كه به اصل پويايي مداوم پايبندند هر سازماني براي ايجاد ارتباط مستحكم تر و بهتر با گروههاي مخاطب ومشتريان خود تدابيري انديشيده است.امكانات اينترنت يكي از مناسب ترين ودر عين حال ساده ترين راههاي ايجاد ارتباط دو سويه بين سازمان و كليه افراد و نهادهاي ذينفع است .بهره برداري از امكانات اينترنتي همواره به دو عامل اصلي وابسته است.نخست،فناوري جديد وديگر شيوه وكيفيت استفاده از اين پديده با اقبال رو به فزوني براي استفاده از اينترنت مواجه است. شايد سخن راندن از مزايا و مضار اينترنت در عمل چندان ثمر بخش نباشد اينترنت نيز همچون پديده هاي ديگر عصر جديد راه خود را پيموده و با توجه به امكانات بي سابقه اي كه دارد به سرعت گسترش خواهد يافت.

اگر از چون وچرا و مجادله درباره اساس و فلسفه اينترنت صرفنظر كنيم وآنرا همچون رسانه هاي نوين،
يك پديده با ويژگي هاي خاص خودش بدانيم، ناگزيريم به تناسب موضوع مورد نظر به جنبه هايي از اينترنت بپردازيم كه مستقيم و غير مستقيم بر روي سازمانها و كاربران تاثير مي گذارد.
۱- سازمانها:سازمانها اعم از دولتي و خصوصي كه از عمده ترين كاربران اينترنت هستند دو دليل عمده را براي توجيه ضرورت استفاده از اينترنت را مطرح مي كنند،نخست آنكه اين پديده مجراي مناسبي براي انجام امور جاري مانند مبادلات دو وچند جانبه وامور تجاري آنهااست كه علاوه بر كاهش هزينه ها ونياز به نيروي انساني،در تسريع امور تاثير غير قابل انكاري دارد ديگر آنكه اينترنت جايگاه بسيار مناسبي براي انتقال اطلاعات به اشكال مختلف و اطلاع رساني به ويژه آنكه ارتباط با مشتريان ومخاطبين از اين طريق،از جهاتي بر بسياري از اشكال ديگر ارتباط برتري دارد.

۲- كاربران : كاربران اينترنت به طور عام اگر چه هنوز منابع اطلاعاتي ،مجراهاي انتقال اطلاعات و فرايندهاي خارج از چهار چوب اينترنت بخش اعظم نياز هاي كاربران را تامين مي كند وشايد تا آينده اي نه چندان نزديك، جايگاه آنها حفظ خواهد شد. اما ارزيابي گرايش كنوني كاربران به اينترنت حاكي از آن است كه جايگاه اين پديده به عنوان يكي از مهم ترين منابع اطلا عاتي ومجراهاي ارتباط روز به روز مستحكم تر ميشود از اين رو بر خلاف معضلاتي كه هم اكنون در زمينه بهره برداري از اينترنت وجود دارد،چشم پوشي از آن به معناي از دست دادن امكانات اطلاعاتي و ارتباطي است تامين آنها از طرق ديگر يا ميسر نيست و با مستلزم صرف هزينه،نيروي انساني و زمان فراوان است.در اين پروژه سعي بر آن شده كاربران بتوانند با مراجعه به سايت و در محيطي كاملا[SP]ً آرام قبل از سفر خود هتل مورد نظر خود را بازديد كنند و از امكانات و خدمات ونيز هزينه هاي احتمالي آن آگاهي پيدا كنند وبنا به سليقه خود امكانات خاصي را براي خود انتخاب نمايند .بازديد كنندگان همچنين ميتوانند سوالات و تقاضاهاي خود را به مديريت هتل ازطريق ايميل بفرستد تا پس از بررسي،پاسخ را به وي بدهند و در نهايت در صورت تمايل اتاق مورد نظر خود را براي اقامت خود رزرو نمايند تا با خيالي آسوده سفر نمايند .

اهداف و اهميت:
مهمترين هدف اين وب سايت ارائه امكان استفاده كاربران وبه خصوص مسافران از امكانات هتل در هر مكاني و زمان بدون مراجعه حضوري است. از اهداف اين سيستم سرعت و اطلاع رساني به موقع و انجام رزرواسيون در حداقل زمان ممكن است.
والبته از موارد قابل ذكر امنيت سيستم است كه تنها مديريت سايت ميتواند اطلاعات قسمتهاي مختلف را تغيير دهد.

امكانات:
• امكان استفاده از اطلاعات خدمات داخلي هتل
• امكان عضو شدن در سايت و ارائه خدمات ويژه به اعضا
• امكان رزرو هتل در سراسر جهان
• امكان ارسال نظرات و پيشنهادات به مديريت هتل
• امكان بهره مندي از اطلاعات رستوران هاي هتل
• امكان بهره مندي از اطلاعات خدمات رزرو در سراسر جهان
• ارائه امكان هر گونه عمليات مديريتي به مدير سايت
• امكان ديدن قسمتهاي مختلف هتل
• امكان اطلاع از موقعيت جغرافيايي هتل
• امكان بهره مندي از خدمات تفريحي و ورزشي هتل
• امكان سفارش انواع غذاهاي ايراني وانواع دسر و پيش غذا
• امكان ثبت مطالب و خاطرات ميهمانان در سايت

ساختار پايان نامه:
موضوع فصل هاي بعدي پايان نامه به ترتيب زير ميباشد.
فصل اول: مقدمه
فصل دوم:تجزيه وتحليل وطراحي سيستم
فصل دوم شامل تحليل و امكان سنجي و طراحي سيستم مي باشد كه در آن توضيحاتي در مورد نحوه ي عملكرد سيستم ونمودارهاي جريان داده و نمودار هاي منطقي و DFD-0و DFD-1 ميباشد.
فصل سوم: ابزارها و نرم افزارهاي مورد استفاده در طراحي
در فصل سوم اين پروژه مروري گذرا برمعرفي نرم افزار هايي كه در طراحي صفحات وب از آنها استفاده كرده ام خواهم داشت.
فصل چهارم: مستندات پياده سازي
در فصل سوم نگاهي بر نحوه پياده سازي سيستم و نحوه كار با آن مي اندازم، به گونه اي كه براي هر صفحه توضيحات خاص آن صفحه را قرار داده ام و همچنين در پايان فصل به معرفي بعضي از عناصر بانك اطلاعاتي پرداخته ام.

فصل دوم:    تحليل و طراحي سيستم

هدف از تحليل سيستم ها:
هدف از متدولوژِهاي تحليل و طراحي، ارائه روش مدرن براي توليد و مستند سازي نرم افزاري مطابق با نيازهاي متقاضيان است. مراحل تحليل و طراحي و پياده سازي و نصب نرم افزار را در اصطلاح چرخه حيات توليد نرم افزار مي گويند و چرخه حيات را در حالت كلي مي توان در چهار مرحله به صورت زير خلاصه نمود:

روند عمليات نرم افزار :
بازديد كنندگان با اتصال به سايت مي توانند از امكانات زير استفاده كنند:
گرفتن اطلاعات مربوط به هتل از سايت همانگونه كه قبلاً اشاره شد اين اطلاعات شامل اطلاعاتي كلي در مورد هتل و امكانات داخلي و امكانات پذيرايي و رستورانها و همچنين امكانات ورزشي تفريحي نيز امكانات سفارش غذا و ثبت خاطرات و رزرو در اختيار بازديد كنندگان سايت قرار مي دهد.
امكان سفارش غذا به اين صورت ميسر است كه كاربر بعد از عضو شدن در سايت ميتواند فرم هاي مربوط ب سفارش غذا را پر كندو غذاي مورد نظر خود را سفارش دهد وپس از تائيدفرم سفارش منتظر دريافت غذا باشد.
امكان رزرواسيون اتاق هاي هتل نيز به اين صورت است كه كاربر با پر كردن و فرستادن فرم رزرواسيون براي مديريت سايت مي تواند بدون مراجعه حضوري از اين امكان بهره مند شود. و مدير سيستم امكان گزارش گيري، بروز رساني و حذف از لينكهاي مرتبط را دارد.

تحليل هزينه و منافع :
منافعي كه سيستم جديد در بر خواهد داشت:
كاهش هزينه هاي مستقيم و غير مستقيم سيستم
آسانتر شدن بروز رساني اطلاعات سيستم
پايين آمدن امكان بروز خطا در سيستم

هزينه هايي كه سيستم جديد در برخواهد داشت:
هزينه خطوط ارتباطي
هزينه نگهداري فايل ها و پايگاه داده ها
امكان سنجي
هدف از امكان سنجي، ارزيابي اوليه جهت مقبول يا رد شدن پيشنهاد و انجام پروژه نرم افزاري است. بنابراي اين تحليل گر بايد قادر به شناخت نيازها و ارائه راه حل هاي ممكن براي انجام پروژه بوده و زمينه هاي سخت افزار يا نرم افزار بري اجراي پروژه را مشخص نمايد.
در بحث امكان سنجي، امكان پذيري يا احتمال هر نوع بهبود يا تصحيح در سيستم بررسي مي شود.

مراحل امكان سنجي:
در اولين مرحله،صحت وميزان اهميت متن پروژه را مورد بررسي قرار مي دهيم.سپس اقدام به شناسايي وتعيين محدوده پروژه ميكنيم.با مشخص شدن حوزه عملياتي پروژه،كار براي يافتن واقعيات در مورد چگونگي مشكلات سيستم موجود و راه حل هاي پيشنهادي براي رفع آن آغاز مي گردد.ضمناً بايد دقت كرد كه هيچگونه تناقضي مابين خواسته ها و راه حل هاي ارائه شده براي رفع مشكلات وجود نداشته باشد. در دومين مرحله و پس از شناسايي سيستم موجود و نياز ها ومشكلات آن،اهداف سيستم جديد مورد بررسي و تحليل واقع ميشود.اهداف بر اساس اولويت وتقدم اجرايي طبقه بندي ميشوند.

اهداف بر اساس شناخت اوليه از سيستم موجود و مشكلات ونياز هاي كاربران مشخص ميشوند. لذا،باير اهداف سيستم جديد ،دربر گيرنده راه حلي براي مشكلات باشد.
در سومين مرحله موجوديت هاي خارج از سيستم كه با آن مستقيماً در ارتباط هستند را معين مي كنند.ارتباط بين يك سيستم و موجوديتهاي خارجي آن در قالب ذاذه هاي ورودي وخروجي سيستم مشخص ميشود.اين ارتباطات به صورت دياگرام متن خلاصه ميشود.دياگرام متن شاخص ورودي وخروجي هاي سيستم در حالت كلي است. پس از مشخص كردن دياگرام متن وظايف اصلي سيستم مشخص مي گردد.

در چهارمين مرحله عوامل محدود كننده و عواملي كه اجراي پروژه را ممكن است به مخاطره اندازد و يا به عبارت ديگر ميزان ريسك در موفقيت پروژه را ميتوان مشخص نمود.در اين راستا محدوديت هاي صنفي و ساختاري عمليات سيستم كه ممكن است هر گونه خدشه اي در اجراي پروژه ايجاد نمايد و همچنين ريسك استفاده از تكنولوژي هاي جديد براي پياده سازي سيستم مكانيزه را ميتوان نام برد.

در پنجمين مرحله بايد دامنه،وسعت و محدوده هاي پروژه را دقيقاً مشخص نموده،به تاييد كار فرما رسانده شود.

در ششمين مرحله پس از شناخت كامل سيستم تحليل گر راه حل هاي متفاوت و تكنولوژي هاي سخت افزاري و نرم افزارهاي ممكن را طي گزارشي جهت آگاهي كارفرما مشخص مينمايد .در اين مرحله شناخت وتجربه كافي آناليست از امكانات سخت افزاري و نرم افزار هاي موجود بسيار حائز اهميت است.بررسي اقتصادي پروژه ،هفتمين و آخرين مرحله امكان سنجي است در اين مرحله هزينه هاي اجرايي پروژه و مزاياي حاصل از آن براي كارفرما مشخص ميشود.

امكان سنجي از سه جنبه براي سيستم مورد نظر انجام مي گيرد:

امكان سنجي اقتصادي
هزينه اوليه پروژه از لحاظ سخت افزاري
هزينه اوليه پروژه از لحاظ نرم افزاري
اين پروژه هزينه چنداني از لحاظ نرم افزاري ندارد.

هزينه پروزه از لحاظ نگهداري
اين پروژه هزينه چنداني براي نگهداري ندارد و توسط مهندسين نرم افزار و امكانات كمي قابل نگهداري و بروز رساني است.
سودهاي مستقيم
بهبود خدمات اطلاع رساني و تسريع و انجام امور                                                                                                                                                                       سودهاي غير مستقيم                                                                                                                                                                                                بالا رفتن وجهه كاري هتل بزرگ نارنج

امكان سنجي عملياتي:
ارزيابي كيفيت يك سيستم مستلزم شناسايي صفات عمومي است كه بايستي در يك محصول نرم افزاري وجود داشته باشد.
اين صفات به شرح زير است:
سيستم نرم افزاري بايد قابل اعتماد باشد يعني بايد بنحو مطلوبي انتظارات كاربر را تحقق بخشد و در انجام وظايف محوله با شكست مواجه نشود.
سيستم نرم افزاري بايد ارتباط ساده و به دور از پيچيدگي و در عين حال ارتباط كاملي را با كاربران خود داشته باشد زيرا واسطه كاربري، از بخشهاي سيستمهاي خدمت رسان بوده و رعايت اصول طراحي در آن تاثير چشمگيري در نتيجه كلي سيستم خواهد داشت.
براي جلوگيري از انجام عمليات مربوط به امور كاربران به صورت دستي با ارائه اطلاعات اين هتل در غالب وب سايت مي توان اين امكان را به كاربران داخلي و خارجي داد كه به شكل بهينه تري امور رزرواسيون خود را انجام دهند. در حاليكه اگر اين سيستم بصورت دستي پياده سازي مي شد علاوه بر بالا رفتن هزينه به افراد براي ثبت نام متقاضيان نيازمند هستيم كه در كنار ثبت مشخصات متقاضي بايد مشخصات آنها را نيز وارد نمايند همچنين كارمندي لازم است كه در صورت نياز متقاضي اطلاعات ساير اتاق هاي هتل را نيز ارائه كند.

تحليل و ترسيم دياگرام جريان داده :
توضيح منابع خارجي
مديريت وب سايت:
با امكاناتي كه در سيستم به آن اختصاص داده شده مي تواند در هر لحظه بر وضعيت سيستم وب سايت هتل نظارت داشته باشد. وظيفه مدير تعيين و ارائه امكانات هتل و رزرو هتل و با توجه به شرايط متقاضي مي باشد. همچنين مدير به دليل دسترسي به اطلاعات كل سيستم مي تواند در صورت بروز مشكل براي هر كدام از كاربران آن را بر طرف نمايد. به علاوه مدير سايت مي تواند نظرات و تقاضاهاي كاربران را از طريق Email دريافت كند.

متقاضي:
متقاضيان مي توانند در اين وب سايت اتاق مورد نظر خود را انتخاب كند و پس از تكميل فرم مخصوص آن را براي مدير سايت بفرستد. و همچنين مي تواند پس از مشاهده امكانات هتل نظرات و تقاضاي خود را از قسمت تماس با ما براي مدير سايت ارسال كند.و نيز غذاي مورد نظر خود را سفارش دهدونظر يا خاطره ي خود رااز اقامت در هتل براي ديگر ميهمانان به نمايش بگذارد.

مدل ذهني (CM)

CD دياگرام محتوا

DFD سطح صفر:
در اين سيستم ۲ موجوديت بازديدكنندگان و مديريت سايت قرار دارد. بازديد كنندگان مي توانند در قسمت هاي درباره ما و صفحه اصلي و امكانات رزرو حضوري و امكانات داخلي هتل و اطلاعاتي درباره رستورانهاي هتل و كافي شاپ و امكانات ورزشي و تفريحي مراجعه كنند و در صورت تمايل از امكانات رزرواسيون استفاده نمايند.
و در صفحه تماس با ما، كاربر مي تواند پيشنهادات و تقاضاهاوانتقادات خود را به مدير سايت بفرستد و پس از انجام بررسي هاي لازم توسط مديريت سايت جواب صحيح براي او فرستاده خواهد شد مديريت سايت پس از درخواست ورود login و بررسي صحت كد كاربري و رمز عبور مي تواند كليه اطلاعات مربوط به صفحات مختلف سايت را حذف، اضافه و يا تغيير دهد همچنين پرسشهاي بازديد كنندگان را مي تواند نگهداري نمايد تا در اولين فرصت و با تحقيقات لازم به پرسشها پاسخ مناسب بدهد و نيز مي تواند با بررسي بخش رزرواسيون از وضعيت اتاقهاي خالي و نيز اتاق هاي رزرو شده هتل آگاهي پيدا كند.

DFD سطح يك:
در اين سيستم دو موجوديت بازديد كنندگان سايت، مديريت سايت وجود دارد. بازديد كنندگان مي توانند به قسمت هاي درباره ما و صفحه اصلي و امكانات رزرو حضوري و امكانات داخلي هتل و اطلاعاتي راجع به رستورانهاي هتل و كافي شاپ و امكانات تفريحي و ورزشي مراجعه كنند و در صورت تمايل از امكانات رزرواسيون استفاده نمايند.
فرم هاي رزرواسين به منظور بررسي صحت اطلاعات وارد شده اعتبار سنجي مي شوند و در صورت وجود اشتباه به كاربر اعلام مي شود كه آن را تصحيح كند.
در صفحه درباره ما بازديد كنندگان سايت اطلاعات لازم را در مورد خدمات كلي هتل كسب مي كنند.
و در صفحه درباره ما بازديد كنندگان سايت اطلاعات لازم را در مورد خدمات كلي هتل كسب مي كنند.
و در صفحه تماس با ما، كاربر مي تواند پيشنهادات و تقاضاهاي خود را به آدرس ايميل سايت بفرستد، پس از انجام بررسي هاي لازم توسط مديريت سايت، جواب صحيح براي او فرستاده خواهد شد.
مديريت سايت پس از درخواست ورود بررسي صحت كلمه كاربري و رمز عبور مي تواند كليه اطلاعات مربوط به صفحات مختلف سايت را حذف، اضافه و يا تغيير دهد همچنين پرسشهاي بازديد كنندگان را مي تواند نگهداري نمايد تا در اولين فرصت و با تحقيقات لازم به پرسشها پاسخ مناسب بدهد و نيز مي تواند با بررسي بخش رزرواسيون از وضعيت اتاقهاي خالي و نيز اتاقهاي رزرو شده هتل آگاهي پيدا كند.

DFD سطح يك:

فصل سوم:

معرفي ابزارها و نرم افزارهاي
مورد استفاده در طراحي

تاريخچه وب و HTML:
ظهور وب را مي توان منشا يكي از مهمترين تحولات عصر حاضر درعرصه ارتباطات دانست سابقه انديشه ايجاد صفحه هايي كه به صورت ابر متني ايجاد و خوانده شود منتسب به وانوار بوش Vannevar Bosh است كه در سال ۱۹۴۵ طي مقاله اي در ماهنامه آتلانتيك تحت عنوان As we may think نگارش در آورد.
پس از ۴۵ سال تيم برترز (Tim Berners Lee) و روبرت گاليات
(Rovert Galliau) در آزمايشگاه اروپايي فيزيك ذره اي
(CERN) در ژنو سوئيس، پروژه HIMI را تهيه و انديشه خود را در نوشتاري تحت عنوان
Word wide web: proposal for a Hypertext Project به نگارش در آورده و بر اجراي آن تاكيد كردند در سال ۱۹۹۲ فعاليتهاي آنان به ثمر نشست و پديده جهاني وب متولد شد. بلافاصله مرورگرهاي (Browser) مناسب وسازگار نيز تهيه شد كه با اقبال جهاني مواجه شد. 

اينكه چرا وب از آزمايشگاه اروپايي فيزيك ذره اي
(CTRN) آغاز شد چنين پاسخ داده شده است به دليل ماهيت سوالهايي كه در علم فيزيك مطرح مي شود و ضرورت همفكري جهاني در زمينه موضوعات اين حوزه وجود محمل ارتباطي براي مرتبط ساختن متخصصين، غير قابل اجتناب بود سيستم ارتباطي مورد نياز مي بايست بدون توجه به اختلاف موجود بين سيستمهاي رايانه اي، از نظر نرم افزار سيستم عامل و سخت افزار، كارايي داشته باشد.

اين نياز با تلاش پژوهشگران اين موسسه برآورده شد از آن زمان تحولات شگرفي در عرصه نمايش سريع اطلاعات جستجو و امكانات جنبي براي وب روي داده است اما به نظر نمي رسد (CTRN) از موقعيت پيشتاز بودن خود تنزل كرده باشد در زمينه تهيه مرورگرهاي وب نيز پيشرفتهايي صورت گرفت.
دو مرور گر مهم وب يعني Microsoft Explorer , Netscape Navigator پا به عرصه نهادند. نگارشهاي متعدد از آنها ارائه شده است، اگرچه هنوز در زمينه نمايش يك سند HTML پويا و همراه جلوه هاي ويژه، مشكلاتي وجود دارد رقابت نزديك بين دو شركت Microsoft , Netscape همچنان در جريان است.
وب چيست؟
وب WEB يك سيستم مبتني بر سرويس دهنده سرويسگير Client/Server بر روي اينترنت است كه با استفاده از ابزار فرامين Hypertext و پيوند Link دادن اجزاي اطلاعات به يكديگر دسترسي به منابع اطلاعاتي را تسهيل مي كند سرويس گير از روي رايانه خود درخواست صفحه اي را مي كند. اين درخواست از طريق اينترنت به رايانه اي كه صفحه مورد نظر روي آن ذخيره شده است Server منتقل شده و صفحه از مسير اينترنت در نمايشگر رايانه متقاضاي نشان داده مي شود.

وب چگونه كار مي كند؟
با تهيه صفحات مرتبط به هم با استفاده از زمان نشانگذار ابر متن كار طراحي وب در يك مرحله به پايان رسيده است. اما براي انتشار و دريافت اطلاعات در اينترنت و متصل شدن به اجزاي اطلاعاتي گوناگون نرم افزاري مورد نياز است كه بتواند بر اساس پروتكلهاي پذيرفته شده، اطلاعات ابر متن ها را خوانده و به اصطلاح به آنها حيات ببخشد اين نرم افزارها (مرورگر وب) Explorer نام گرفته اند.
مرورگرهاي وب چند پروتكلي (چند ضابطه اي) هستند. اين بدان معنا است كه مرورگرها مي توانند به انواع مختلفي از سرويسگرها (Server) كه بر اساس پروتكلهاي مختلفي ارتباط برقرار مي كنند دسترسي داشته باشند. مهمترين پروتكلهايي كه مرورگرها مي توانند با استفاده از آنها به سرويسگرها متصل شوند عبارتند از:
پروتكل انتقال ابر متن: HTTP: Hypertext Transfer Protocd
پروتكل انتقال فايل: FTP: File Transfor protocul
گوفر: Gofer
پروتكل انتقال اخبار شبكه: News يا NNTP: Network News Transfer Protocol
تل نتي: Telnet
پست الكترونيكي: Mailto

HTML زبان خلق صفحات وب:
HTML معروفترين و شايع ترين زبان علامتگذاري است به كمك HTML مي توان به سرعت و به سادگي صفحات وب دلخواه را خلق كرده و به مخاطبان عرضه نمايد. توسعه دهندگان اينترنت، اجزاي ديگري را به نسخه هاي اصلي HTML اضافه كرده اند. مرورگر Netscape, Internet Explorer از اين اجزا هستند.
قابليت هاي مقدماتي HTML
افزودن متن هاي مختلف وب
شكل دادن به صفحات وب
افزودن ليست به صفحات وب
كنترل حالت متن ها

قابليت هاي پيشرفته تر HTML
افزايش رابطه متقابل با كاربران با استفاده از پرسشنامه
افزودن مطالب چند رسانه اي يا مولتي مديا به صفحات وب
قراردادن تصاوير ويدئويي در صفحات وب
صدا گذاري روي صفحات وب
استفاده از نقشه هاي تصويري
افزودن متن هاي متحرك به صفحات وب
تنظيم صفحات وب و قراردادن زمينه به صفحات وب
كنترل حالت حروف
استفاده از جداول براي سازماندهي اطلاعات

استفاده از زير صفحات
وظيفه تنظيم صفحات به عهده مرورگر است و طراح صفحه، تنها بايد مرورگر بگويد كه چگونه صفحه را تنظيم كند.
به همين دليل است كه HTML را يك زبان علامت گذاري مي گويند. به بيان ديگر طراح صفحه وب به كمك HTML ابر متن ها را علامتگذاري مي كند. مثلا با قراردادن علامت